Καραμανλής -Off the record!

Ένα βιβλίο 500 σελίδων, υπό τον εύγλωττο τίτλο Καραμανλής – Off the record, κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Α.Α. Λιβάνη. Μέσα από τις σελίδες οι αναγνώστες θα γνωρίσουν αθέατες αλλά σημαντικές πτυχές της πενταετούς διακυβέρνησης του Κώστα Καραμανλή, το παρασκήνιο αποφάσεων που στιγμάτισαν την πρόσφατη πολιτική ιστορία της χώρας, ανέκδοτα περιστατικά από συναντήσεις και συνομιλίες του πρώην πρωθυπουργού, αλλά και προσωπικότητες της διεθνούς πολιτικής σκηνής μέσα από το βλέμμα του ίδιου του Κώστα Καραμανλή.
Τα «Επίκαιρα Online» προδημοσιεύουν αποκλειστικά μικρά αποσπάσματα από το βιβλίο και
αποκαλύπτουν λεπτομέρειες που δίνουν απαντήσεις τόσο για τους τότε χειρισμούς του πρώην πρωθυπουργού όσο και για τη μετεκλογική σιωπή του.
Από το κυνήγι των νταβατζήδων στο Βατοπέδι
Ο πόλεμος κατά της διαπλοκής αναδείχτηκε σε βασικό όπλο του Καραμανλή στην προσπάθεια ανάληψης της διακυβέρνησης. Ο συγγραφέας θυμάται την περιβόητη ατάκα για τους πέντε νταβατζήδες και ξετυλίγει το κουβάρι των σχέσεων του Καραμανλή με τους βαρόνους των media, από την έμπνευση του νόμου περί βασικού μετόχου μέχρι την ανακάλυψη του «σκανδάλου» του Βατοπεδίου.
Τα Δεκεμβριανά και ο χορός των κατασκόπων
Στη διετία 2007-2009, εκτός των δεδομένων μεγάλων ζητημάτων της εξωτερικής πολιτικής, της Οικονομίας και των εσωτερικών μεταρρυθμίσεων, η κυβέρνηση κλήθηκε να αντιμετωπίσει μια σειρά έκτακτων αλλά σφοδρών προβλημάτων. Οι καταστροφικές φωτιές του καλοκαιριού του 2007 και τα επεισόδια στην Αθήνα το Δεκέμβριο του 2008, που ακολούθησαν τη δολοφονία Γρηγορόπουλου.
Πώς κατέληξε στην επιλογή Παπούλια για πρόεδρο
Θερμός υποστηρικτής της επιλογής Παπούλια ήταν ο εκ δεξιών, Θόδωρος Ρουσόπουλος, που έριξε την ιδέα στον Καραμανλή. «Μου επιτρέπεις να αναζητήσω άλλη λύση;» ρώτησε τότε προ του διαφαινόμενου αδιεξόδου τον Καραμανλή ο Ρουσόπουλος, καθώς έβλεπε ότι ο χρόνος πίεζε. Στις 19 Νοεμβρίου 2004 ο πρωθυπουργός επισκέφθηκε την Ήπειρο για να παραστεί στις εορταστικές εκδηλώσεις για την απελευθέρωση των Ιωαννίνων. Βλέποντας ο υπουργός Επικρατείας τον Κάρολο Παπούλια να κάθεται στις πρώτες θέσεις του ακροατηρίου, έστησε ένα σκηνικό γνωριμίας, χωρίς να έχει πει τίποτα στον Καραμανλή.
Για τον Φλωράκη και τον Ανδρέα
Ο Θόδωρος Ρουσόπουλος όμως ήταν και ο «προξενητής» μιας άλλης ιστορικής σχέσης, του Κώστα Καραμανλή με τον Χαρίλαο Φλωράκη. Σε μια συναυλία προς τιμήν του Μίκη Θεοδωράκη, το 2002, όπου παρευρίσκονταν και οι δύο, ο τότε εκπρόσωπος Τύπου ρώτησε τον πρόεδρο της ΝΔ: «Τον ξέρεις τον Χαρίλαο;». Εκείνος κούνησε αρνητικά το κεφάλι κι έτσι ξεκίνησε η γνωριμία με τον Ρουσόπουλο να λέει πονηρά: «Εσείς οι δύο έχετε κάτι κοινό: Σας αρέσει το τσίπουρο». «Αλήθεια, Κώστα; Αν είναι έτσι θα σε καλέσω στο σπίτι μου, στο Χαλάνδρι, να πιούμε και να μιλήσουμε». Η συνάντηση πραγματοποιήθηκε λίγες μέρες αργότερα.
Αμερικανόφιλος αλλά όχι αμερικανόδουλος…
Οι σχέσεις του Κώστα Καραμανλή με τις ΗΠΑ πέρασαν από πολλά στάδια. Αν και σπούδασε στην Αμερική και ήταν του δόγματος «Ανήκομεν εις την Δύσιν», ποτέ δεν πίστεψε ότι οι φιλίες υπερβαίνουν το εθνικό συμφέρον.
«Ο Καραμανλής είχε φροντίσει από πολύ νωρίς, σε ανύποπτο χρόνο, να δώσει τα διαπιστευτήριά του για το πώς αντιλαμβάνεται τις συµµαχικές σχέσεις», σημειώνει ο Μανώλης Κοττάκης. «Το 1995, σ’ ένα συνέδριο για τις ελληνοτουρκικές σχέσεις στη Βοστόνη, απλός βουλευτής Θεσσαλονίκης, αντιδίκησε πίσω από τις κλειστές πόρτες µε στελέχη της αµερικανικής διπλωµατίας, όταν εκείνα υπέδειξαν ωµά στους συµµετέχοντες να βάλουν “πλάτη” για τα τουρκικά θέµατα και να ρίξουν τους τόνους για δικά µας δίκαια».
Τα «όχι» στον Μπους
«Πριν καλά καλά καθίσει στην καρέκλα του στο Μαξίµου, ο νέος πρωθυπουργός καλούνταν να µετάσχει σε µια σύνθετη διαπραγµατευτική διαδικασία για το Κυπριακό. Η ελληνική κυβέρνηση δέχτηκε τότε το πρώτο µεγάλο κύµα εξωτερικών πιέσεων για ένα εθνικό θέµα από τους Αµερικανούς. Αίτηµά τους ήταν η άσκηση πίεσης προς τον Τάσσο Παπαδόπουλο και προς την κυπριακή κοινή γνώµη υπέρ του “Ναι”. Οι πιέσεις άρχισαν από τον πρέσβη Μίλερ και κορυφώθηκαν από τον ίδιο τον πρόεδρο Μπους».
Όταν έπεσε το πιρούνι της Ράις…
Κατά την επίσκεψή του στο Λευκό Οίκο, στη διάρκεια του επίσημου γεύματος, ο Μπους παρακάλεσε τον Καραμανλή να αναλύσει τα Ελληνοτουρκικά, παρουσία των συνεργατών του. «Ο Καραµανλής έλαβε το λόγο και από εκείνη τη στιγµή δεν σταµάτησε να µιλάει! Είναι χαρακτηριστικό ότι δεν πρόλαβε να αγγίξει παρά ελάχιστα το λαβράκι Ατλαντικού που περιλάµβανε το γεύµα, ενώ κάθε φορά που έκανε παύση και πήγαινε να βάλει στο στόµα του λίγο φαγητό, ένας µαύρος σερβιτόρος τού έπαιρνε το πιάτο (οι υπόλοιποι είχαν τελειώσει) και σέρβιρε το επόµενο!
Η εκδίκηση των ΗΠΑ και το ελληνικό βέτο
Η κλιμάκωση στην ελληνοαμερικανική ένταση ήρθε με αφορμή το Σκοπιανό και συνεχίστηκε εξαιτίας του ελληνικού βέτο αλλά και του ενεργειακού ανοίγματος Καραμανλή στη Ρωσία. «Στις 4/11/2004, εικοσιτετράωρα µετά την επανεκλογή Μπους, έσκασε η βόµβα! Ο εκπρόσωπος του αµερικανικού υπουργείου Εξωτερικών Ρίτσαρντ Μπάουτσερ ανακοίνωσε ξαφνικά ότι οι ΗΠΑ αναγνωρίζουν τα Σκόπια µε το όνοµα «∆ηµοκρατία της Μακεδονίας». Στην Αθήνα έπεσε παγωµάρα. Ήταν η πρώτη φορά που ο Καραμανλής πλήρωνε τα «όχι» του στις ΗΠΑ. Δεν θα ήταν, όμως, και η τελευταία.
Το «άνοιγμα» στη Ρωσία και οι S-300 του Πούτιν
«Όταν ο Καραµανλής αποφάσισε να επισκεφθεί τη Ρωσία στα τέλη του 2004, οι σχέσεις µεταξύ των δύο χωρών κινούνταν σε θερµοκρασίες… Σιβηρίας και οι οιωνοί δεν ήταν καλοί. Ο υπουργός Ενέργειας, Βίκτορ Κριστένκο, άκουγε «Ελλάδα» και έφευγε τρέχοντας. Η κυβέρνηση Σηµίτη είχε αθετήσει την τελευταία στιγµή τη δέσµευσή της να στηρίξει την υποψηφιότητα της Μόσχας για την Παγκόσµια Έκθεση EXPO 2010, ψηφίζοντας το Πεκίνο, και αυτό εξόργισε το Κρεµλίνο», γράφει ο Μανώλης Κοττάκης.
Αφορμή για την προσέγγιση με τη Ρωσία ήταν η επίσκεψη του πρώην πρωθυπουργού και τότε μυστικοσύμβουλου του Πούτιν, Γεβγκένι Πριμακώφ, στην Κρήτη.
H φιλία με τον «Σαρκό» και ο «κουμπάρος»
Η σχέση του Κώστα Καραμανλή με τον Γάλλο πρόεδρο Νικολά Σαρκοζί ήταν εξαρχής φιλική. Ο κ. Σαρκοζί υποστήριξε τις ελληνικές θέσεις και στη Σύνοδο Κορυφής για την ονομασία της ΠΓΔΜ στις Βρυξέλλες αλλά και στη συνέχεια στο Βουκουρέστι. Όταν συναντήθηκε με τον Καραμανλή, ο Έλληνας πρωθυπουργός τον ευχαρίστησε για την ανοιχτή στήριξη. Ο «Σαρκό» όμως είχε ένα αίτημα, όπως αποκαλύπτεται στο βιβλίο: Οι Ένοπλες Δυνάμεις μας να αγοράσουν τα γαλλικά μαχητικά αεροσκάφη Rafal. «Ο πρωθυπουργός δεν έδειξε να αιφνιδιάζεται. Είχε έτοιµη αντιπρόταση: “Νικολά, η πολεµική µας αεροπορία έχει στο δυναµικό της τριάντα πέντε με σαράντα παλιά Mirage. Να σας τα επιστρέψουµε µε απόσυρση και να αγοράσουµε Rafale µε µειωµένη τιµή;” έκανε την πρόταση.
«“Κώστα, µου αρέσει πολύ η ιδέα!” απάντησε ο “Σαρκό”».
Οι καβγάδες με τη Μέρκελ
Όταν έμαθε την εξέλιξη της ελληνογαλλικής συνεργασίας, καθώς τα νέα ταξιδεύουν γρήγορα, η καγκελάριος Μέρκελ τηλεφώνησε στον πρωθυπουργό για να μάθει τι γίνεται με τη δική της παραγγελία. «Είναι αλήθεια;» τον ρώτησε. Και ο Καραμανλής απάντησε: «Το ένα δεν αναιρεί το άλλο. Αν το επιτρέψουν οι δημοσιονομικές συνθήκες και οι ανάγκες των Ενόπλων Δυνάμεων, θα πάρουμε κι απ’ τα δικά σας». Τελικά οι συνθήκες δεν το επέτρεψαν και οι σχέσεις άρχισαν να ψυχραίνονται.
Μια δεύτερη αφορμή για να συγκρουστούν Μέρκελ – Καραμανλής αποτέλεσε ένα τηλεφώνημα της Γερμανίδας καγκελαρίου στον πρωθυπουργό, τρεις ημέρες πριν το Βουκουρέστι, με αίτημα να μην προβάλει βέτο στην ένταξη των Σκοπίων. «Υιοθετείτε τα αντίθετα επιχειρήµατα από εκείνα που χρησιµοποιήσατε για να µπει η Κύπρος στην Ευρωπαϊκή Ένωση.
Η πρόβλεψη Πούτιν
Στη Σύνοδο, βέβαια, όπου πρώτος μίλησε ο Μπους, προεξόφλησε «την ιστορική απόφαση για την ένταξη τριών βαλκανικών χωρών της Κροατίας, της Αλβανίας και της Μακεδονίας». Ο Καραμανλής άκουσε τον Αμερικανό πρόεδρο και μετά από τέσσερις παρεμβάσεις άλλων ηγετών πήρε το λόγο: «Αυτό δεν μπορεί να γίνει, επ’ ουδενί λόγω» απάντησε και αιτιολόγησε το βέτο, υποστηρίζοντας ότι τα Σκόπια δεν πληρούν το κριτήριο της καλής γειτονίας.
Οι Αµερικανοί, όπως ήταν φυσικό, µετά από όσα συνέβησαν στο Βουκουρέστι, έγιναν έξαλλοι.
Η συμμαχία με τον κινεζικό γίγαντα   
Το φλερτ Ελλάδας – Ρωσίας ήταν ένας από τους πυλώνες της εξωτερικής πολιτικής Καραμανλή που ενοχλούσε τις ΗΠΑ. Δεν ήταν ο μόνος. Κατά τη διάρκεια της πενταετούς του διακυβέρνησης, ο πρώην πρωθυπουργός έκανε ένα εξίσου εντυπωσιακό άνοιγμα προς την Κίνα.
Σωζόταν η παρτίδα…
«Την ημέρα που παρέδωσε ο Καραμανλής στον Παπανδρέου ήταν Τρίτη 6 Οκτωβρίου 2009, το δημόσιο χρέος ανερχόταν κοντά στα 280 δις ευρώ, αλλά κρατήστε στο μυαλό σας μια λεπτομέρεια για να γίνει κατανοητή η ελληνική τραγωδία και πώς μπορούσε να αποφευχθεί: 130 από τα 280 δις ευρώ μας τα είχαν δανείσει δύο μόνο ευρωπαϊκές τράπεζες, μία γερμανική, η DeutscheBank, και μία γαλλική, η BNPPARIBAS. Το χρέος ήταν μεγάλο, αλλά η διαπραγματευτική ισχύς του Έλληνα πρωθυπουργού απέναντι σε Μέρκελ και Σαρκοζί θα ήταν εξίσου μεγάλη σε περίπτωση που χρησιμοποιούσε στο παρασκήνιο το όπλο της στάσης πληρωμών για να επαναδιαπραγματευτεί εκείνη τη στιγμή το χρέος. Όμως ο Παπανδρέου είχε άλλα στο μυαλό του. Στενοί συνεργάτες και συνομιλητές του Καραμανλή την εποχή εκείνη προσθέτουν: “Πιθανότατα θα είχαμε αποφύγει το ΔΝΤ, αν είχαμε πάρει εμείς τα μέτρα που εξήγγειλε ο Καραμανλής στη ΔΕΘ. Η παρτίδα σωζόταν τότε και το έλλειμμα θα έμενε σε διατηρήσιμα επίπεδα. Φαντάζεστε τον Καραμανλή με τρόικες πάνω από το κεφάλι του;”».