Κυριακή 9 Ιανουαρίου 2011

Το κάπνισμα στα νοσοκομεία, του Γ.Τούντα*.

Παρά τη θέσπιση ήδη από το 2002 αντικαπνιστικής νομοθεσίας στους χώρους παροχής υπηρεσιών Υγείας, είναι κοινός τόπος ότι το κάπνισμα δεν έχει εκλείψει από τα ελληνικά νοσοκομεία.
Ολοι λίγο-πολύ έχουμε διαπιστώσει ότι δεν υπάρχει χώρος όπου να μην καταστρατηγείται η αντικαπνιστική νομοθεσία από επισκέπτες-συνοδούς, εργαζομένους όλων των κατηγοριών προσωπικού (των γιατρών και νοσηλευτών μη εξαιρουμένων) ακόμα και από ασθενείς.
Σύμφωνα με τα ευρήματα πρόσφατης μελέτης μας σε ελληνικά νοσοκομεία, το 46,7% των εργαζομένων σε αυτά καπνίζει. Το ποσοστό αυτό δεν διαφέρει σημαντικά από τα ευρήματα των
πανελλαδικών μελετών μας Hellas Health Ι & ΙΙ, που κατέδειξαν ότι το 40% των Ελλήνων είναι καπνιστές. Θα περίμενε βέβαια κάποιος ότι οι επαγγελματίες Υγείας, που γνωρίζουν πολύ καλύτερα τους κινδύνους που διατρέχει η υγεία τους από το κάπνισμα, θα καπνίζουν λιγότερο από τον γενικό πληθυσμό. Προφανώς, τελικά, η εξάρτηση αποδεικνύεται για μία ακόμα φορά πιο ισχυρή από τη γνώση.
Σε ό,τι αφορά τα νοσοκομεία το 31,3% των εργαζομένων καπνίζει πάνω από 10 τσιγάρα την ημέρα, ποσοστό που συμφωνεί πάλι με τα στοιχεία των ερευνών Hellas Health Ι & ΙΙ, όπου διαπιστώθηκε ότι το 32% των ενηλίκων στην Ελλάδα καπνίζει πάνω από 10 τσιγάρα την ημέρα.
Η δε συχνότητα του καπνίσματος διαπιστώθηκε 47,2% στους άνδρες και 46,1% στις γυναίκες. Αυτό που προκαλεί εντύπωση είναι το σχετικό υψηλό ποσοστό καπνιστριών που ξεπερνά κατά περίπου 10 ποσοστιαίες μονάδες τη συχνότητα των γυναικών που καπνίζουν στον γενικό πληθυσμό.
Το μεγαλύτερο ποσοστό καπνιστών βρέθηκε στο βοηθητικό προσωπικό (53,8%), ενώ στο ιατρικό και νοσηλευτικό προσωπικό τα ποσοστά των καπνιστών είναι 41,3% και 46,8% αντίστοιχα, χωρίς ωστόσο οι διαφορές αυτές να είναι στατιστικά σημαντικές. Και σε άλλες μελέτες στην Ελλάδα, αλλά και διεθνώς, τα χαμηλότερα κοινωνικοοικονομικά στρώματα καπνίζουν περισσότερο από τα υψηλότερα.
Ανάλογα ευρήματα διαπιστώθηκαν και από άλλες μελέτες όπου για την Αθήνα διαπιστώθηκε ποσοστό 46% νοσηλευτών που καπνίζουν και για τη Β. Ελλάδα ποσοστό 47%. Στους δε γιατρούς όλων των ειδικοτήτων από διαφορετικές υπηρεσίας Υγείας ανά την Ελλάδα, βρέθηκε ότι το 38,6% ήταν καπνιστές (40% των ανδρών και 37% των γυναικών), ενώ σε άλλη έρευνα που διεξήχθη στη Βόρεια Ελλάδα σε δείγμα 597 γιατρών το 44,9% δήλωσε ότι καπνίζει.
Η μείωση της καπνιστικής συνήθειας στους εργαζομένους στα νοσοκομεία είναι επιτακτική ανάγκη, γιατί οι γιατροί και οι νοσηλευτές, ως επαγγελματίες Υγείας, από τη μια γνωρίζουν τις βλαβερές επιπτώσεις του καπνού στην υγεία και από την άλλη είναι οι βασικοί πάροχοι προαγωγής Υγείας στον χώρο του νοσοκομείου, ελλείψει άλλων εξειδικευμένων υποδομών και στελεχών προαγωγής Υγείας στα περισσότερα ελληνικά νοσοκομεία. Ως εκ τούτου, έχει ιδιαίτερη σημασία η δική τους συμπεριφορά σχετικά με τους παράγοντες κινδύνου και εν προκειμένω το κάπνισμα, μια και έχει βρεθεί ότι επηρεάζει σημαντικά τη στάση των ασθενών τους απέναντι στο κάπνισμα.