Τετάρτη 10 Αυγούστου 2011

Σύννεφα από τη χρήση ενός αντικαπνιστικού φαρμάκου...του Δ.Κρεμαστινού*


kapnisma4.gif
Σήμερα το πιο γνωστό και αποτελεσματικό φάρμακο για τη διακοπή του καπνίσματος είναι η βαρενικλίνη (Champix). Τον περασμένο χρόνο περίπου ένα εκατομμύριο άνθρωποι το χρησιμοποίησαν στην Αγγλία.
Το φάρμακο αυτό άρχισε να κυκλοφορεί στην αγορά από το 2006. Η αποτελεσματικότητα του φαρμάκου υπήρξε αναμφισβήτητη. Ομως, ύστερα από ένα χρόνο από την ημέρα της κυκλοφορίας του άρχισαν οι πρώτες συζητήσεις για πιθανές παρενέργειές του. Οι πρώτες μελέτες, που δημοσιεύτηκαν σε έγκυρα ιατρικά περιοδικά, αναφέρουν παρενέργειες του τύπου της κατάθλιψης με επιτυχείς ή ανεπιτυχείς προσπάθειες αυτοκτονιών. Αυτό υπήρξε ένα μελανό σημείο που ανάγκασε την αμερικανική εταιρεία ελέγχου φαρμάκων και τροφίμων (FDA) να προβεί σε προειδοποίηση για πιθανούς κινδύνους από τη χρήση του φαρμάκου, οι οποίοι συνδέονται με ψυχιατρικές
διαταραχές που φτάνουν μέχρι και την αυτοκτονία.
Η απάντηση της εταιρείας που παράγει το φάρμακο ήταν ότι αυτή καθ' εαυτή η απότομη στέρηση της νικοτίνης που προέρχεται από τη διακοπή του καπνίσματος είναι η αιτία των ψυχιατρικών διαταραχών που παρουσιάζονται.
Πρόσφατα, νέα σύννεφα προστέθηκαν στα ήδη υπάρχοντα. Από τα Πανεπιστήμια Johns Hopkins της Αμερικής και ανατολικής Αγγλίας έγινε αξιολόγηση 14 μελετών σε άτομα που έπαιρναν το συγκεκριμένο αντικαπνιστικό φάρμακο. Σε σύνολο περίπου 5.000 ατόμων, που μελετήθηκαν, διαπιστώθηκε ότι 52 άτομα παρουσίασαν σοβαρά καρδιακά προβλήματα (αρρυθμίες-έμφραγμα). Αυτός ο αριθμός θεωρήθηκε μεγάλος συγκριτικά με αυτούς που δεν το έπαιρναν. Κατόπιν του ανωτέρω η FDA συμπλήρωσε στο σχετικό φυλλάδιο που εκδίδει την προσθήκη ότι εκτός από τα ψυχικά προβλήματα η βαρενικλίνη μπορεί να προκαλέσει και καρδιαγγειακά, ιδιαίτερα σ' αυτούς που ήδη πάσχουν από γνωστή καρδιοπάθεια. Ομως η χρήση του φαρμάκου δεν έχει μέχρι σήμερα απαγορευτεί. Θα χρειαστούν περισσότερες μελέτες με μεγαλύτερο αριθμό ατόμων για να τεκμηριωθούν ή να απορριφθούν τα όσα μέχρι σήμερα εμφανίζονται στην ιατρική βιβλιογραφία. Το FDA σήμερα θεωρείται ο σοβαρότερος και αυστηρότερος οργανισμός προστασίας στον κόσμο από τη χρήση φαρμάκων και τροφών, έτσι που οι παραινέσεις του να θεωρούνται Ευαγγέλιο για τους ιατρούς παγκόσμια. Ομως τα σύννεφα αυτά άρχισαν να σκιάζουν τον ουρανό της βαρενικλίνης.
Ετσι, ύστερα από όλα αυτά στην πράξη παραμένουν δύο οι βασικοί τρόποι διακοπής του καπνίσματος. Ο ένας είναι ο απογαλακτισμός από τη νικοτίνη και ο άλλος το ισχυρό ψυχοσωματικό στρες που παρατηρείται συνήθως κατά τη διάρκεια της προσβολής από ένα καρδιαγγειακό ή εγκεφαλικό επεισόδιο ή από τη νόσηση από καρκίνο. Το στάδιο της συνειδητοποίησης από τον ασθενή της σοβαρότητας της κατάστασής του αποτελεί το ισχυρότερο ερέθισμα για τη διακοπή του καπνίσματος. Ο απογαλακτισμός από τη νικοτίνη γίνεται με εναπόθεση επί του δέρματος ενός patch εμποτισμένου με ποσότητα νικοτίνης που ελαττώνεται προοδευτικά μέχρι μηδενισμού. Ο δεύτερος τρόπος διακοπής του καπνίσματος επιτυγχάνεται με την προοδευτική ελάττωση του αριθμού των τσιγάρων σε ημερήσια βάση σε συνδυασμό με την ελάττωση του μεγέθους του τσιγάρου.
Ομως, η χορήγηση της βαρενικλίνης (Champix) δεν έχει απαγορευτεί. Εξακολουθεί να χορηγείται, αλλά σε σωστή ιατρική παρακολούθηση. Ο ιατρός είναι αυτός και μόνον αυτός που θα αποφασίσει την ένδειξη για τη χορήγηση ή τη διακοπή της ούτως ώστε να αποφεύγονται κατά το δυνατόν οι παρενέργειες.
Ετσι, η μάχη για τη διακοπή του καπνίσματος συνεχίζεται με μεγαλύτερη ένταση και με στόχο την πλήρη διακοπή του.