Απίστευτο και όμως αληθινό. Παρότι ψηφίσθηκε ο νόμος στη Βουλή για την ολοσχερή απαγόρευση του καπνίσματος στους κλειστούς δημόσιους χώρους, χρειάσθηκε παρέμβαση ακόμα και του ίδιου του πρωθυπουργού προκειμένου να εφαρμοσθεί ο νόμος και να μην υπάρξει καμία υποχώρηση
.Είναι χαρακτηριστικό του πόσο αυστηρά εφαρμόζεται η απαγόρευση αυτή σε όλη την Ευρώπη το ότι στην Ισπανία, που είναι μια χώρα ανάλογη με τη δική μας, τελευταία έκλεισαν ένα μεγάλο εστιατόριο που στην ουσία αρνήθηκε να εφαρμόσει τον νόμο. Ο νόμος κατά του καπνίσματος είναι αυστηρός και εφαρμόζεται παντού. Ομως το τι θα συμβεί στην Ελλάδα στην πράξη είναι κάτι που θα το δούμε στο άμεσο μέλλον.
Πάντως, εκείνο που φαίνεται μέχρι τώρα και δεν έχει γίνει δυστυχώς αντιληπτό είναι το ποια είναι η φιλοσοφία της ολικής απαγόρευσης του καπνίσματος. Ορισμένες χώρες έχουν απαγορεύσει το κάπνισμα όχι μόνο στους κλειστούς χώρους αλλά ακόμα και στα πεζοδρόμια και τις παραλίες γιατί θέλουν να σηματοδοτήσουν ότι το κάπνισμα είναι μια συνήθεια που πρέπει να ταυτιστεί με το ότι ο καπνιστής είναι ένας αδύναμος χαρακτήρας και γενικότερα ένας άνθρωπος που κοινωνικά περιθωριοποιείται. Ετσι, το τσιγάρο που υπήρξε σύμβολο απελευθέρωσης και επαναστατικότητας της νιότης, τελικά κατάντησε σύμβολο αδυναμίας και κοινωνικής κατωτερότητας.
Είναι πια από όλους παραδεκτό ότι το βασικότερο συστατικό του καπνού, η νικοτίνη, προκαλεί εξάρτηση απελευθερώνοντας την ντοπαμίνη από τα εγκεφαλικά κύτταρα, με αποτέλεσμα την πρόκληση αισθήματος ευφορίας και ικανοποίησης. Με την αιφνίδια διακοπή του καπνίσματος δημιουργούνται φαινόμενα εξάρτησης γιατί πέφτουν απότομα τα επίπεδα της νικοτίνης που κυκλοφορεί στο αίμα, οπότε αναπτύσσεται έντονη επιθυμία λήψης της νικοτίνης, που στην πράξη πραγματοποιείται με την επανάληψη του καπνίσματος.
Εχει αποδειχτεί ότι υπάρχουν γονίδια τα οποία καθιστούν τον άνθρωπο επιρρεπή στο να αποκτήσει εξάρτηση από το κάπνισμα ενώ παράλληλα καθιστούν δύσκολη αν όχι αδύνατη τη διακοπή του. Ετσι, ορισμένοι άνθρωποι εξαρτώνται ευκολότερα από άλλους από το τσιγάρο και αντιμετωπίζουν μεγάλη δυσκολία στο να το διακόψουν ενώ άλλοι δυσκολότερα εθίζονται στο κάπνισμα και ευκολότερα μπορούν να το διακόψουν.
Ανεξάρτητα όμως από την παρουσία ή απουσία των γονιδίων που προδιαθέτουν στο κάπνισμα ή την εύκολη ή δύσκολη διακοπή του, η ισχυρή προσωπικότητα και η αποφασιστικότητα αποτελούν ανεξάρτητους παράγοντες για την επιτυχή διακοπή του καπνίσματος. Παράλληλα, ένα ισχυρό ψυχολογικό stress που προέχεται από την εκδήλωση μιας σοβαρής πάθησης, όπως π.χ. το έμφραγμα ή ο καρκίνος, αποτελούν ισχυρό ανεξάρτητο παράγοντα που συμβάλλει στην απότομη διακοπή του καπνίσματος. Ομως στη διακοπή του καπνίσματος συμβάλλει αναμφισβήτητα και η φαρμακευτική προσπάθεια. Μια σοβαρή προσπάθεια διακοπής του καπνίσματος γίνεται με τη λήψη δισκίων (χάπια) νικοτίνης ή τη χρήση αυτοκόλλητων, που είναι εμποτισμένα με νικοτίνη με προοδευτικά ελαττωμένη δοσολογία. Ετσι η συνεχής ελάττωση της δοσολογίας της νικοτίνης δημιουργεί ένα είδος σταδιακής απεξάρτησης που οδηγεί στη διακοπή του καπνίσματος.
Πέραν της προοδευτικής απογαλάκτισης από τη νικοτίνη, υπάρχουν και ειδικά φάρμακα που χρησιμοποιούνται για τη διακοπή του καπνίσματος, όπως π.χ. η βαρενεκλίνη . Η θεραπεία με βαρενεκλίνη διαρκεί 3-6 μήνες, με δοσολογία που κυμαίνεται σε 1-2 χάπια των 0,5 - 1 mg την ημέρα. Στην πράξη οι παρενέργειες αυτού του φαρμάκου είναι ελάχιστες, με κυριότερη τη ναυτία. Η βαρενεκλίνη θεωρείται σήμερα αποτελεσματικό φάρμακο κατά του καπνίσματος με επιτυχία που κυμαίνεται περί το 44%.
Τέλος, η ψυχιατρική προσπάθεια που συμβάλλει στην ισχυροποίηση της θέλησης για την απόφαση της διακοπής του καπνίσματος θα πρέπει να στηριχθεί στα εξής επιχειρήματα: Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας, 5 εκατομμύρια άνθρωποι χάνονται κάθε χρόνο από το κάπνισμα. Οι 3 στους 4 απ' αυτούς τους καπνιστές θα «φύγουν» από καρδιαγγειακά επεισόδια ενώ ο τέταρτος καταλήγει από καρκίνο.
Ο βαρύς καπνιστής ακόμα και σε νεαρή ηλικία μπορεί να πάθει έμφραγμα του μυοκαρδίου, από σπασμό ή θρόμβωση των αρτηριών της καρδιάς, έστω κι αν οι στεφανιαίες αρτηρίες του είναι φυσιολογικές.
Η διακοπή του καπνίσματος, ακόμα και στη μέση ηλικία, σηματοδοτεί το σταμάτημα της καταστροφής των αρτηριών ενώ ταυτόχρονα βελτιώνονται και σταθεροποιούνται οι βλάβες στα τοιχώματά τους, με αποτέλεσμα να ελαχιστοποιείται η πιθανότητα ενός εμφράγματος.
Τέλος, για να συνειδητοποιηθούν όλα αυτά, ένα πρόσθετο μέτρο θα ήταν η εισαγωγή ειδικών κεφαλαίων στο μάθημα της αγωγής Υγείας σε όλες τις βαθμίδες της εκπαίδευσης.
Αναρτήσεις
