Πέμπτη 7 Οκτωβρίου 2010

Το "επικίνδυνο" πλεονέκτημα της κυβέρνησης, του Γ. Λούλη

Αναντίλεκτα ο Γιώργος Παπανδρέου και το κυβερνών κόμμα κυριαρχούν στο πολιτικό τοπίο. Ουσιαστικά, άνευ αντιπάλου. Αυτό αποτελεί πλεονέκτημα, αλλά και κίνδυνο. Το πλεονέκτημα για το ΠΑΣΟΚ είναι ολοφάνερο.. Ο κίνδυνος όμως δεν είναι τόσο εμφανής. Κόμματα που κυριαρχούν εύκολα τείνουν συχνά να υποτιμούν τους κινδύνους. Έτσι η φθορά τους επιταχύνεται. Στις σημερινές συγκυρίες, όπου η χώρα βρίσκεται σε κρισιμότατο σταυροδρόμι, το τελευταίο που έχει ανάγκη ο τόπος είναι μια έντονα φθειρόμενη κυβέρνηση. Πολύ δε περισσότερο που η κυβέρνηση αυτή εφαρμόζει, με τις όποιες ατέλειες, μια υπεύθυνη και κατ’ ανάγκην σκληρή πολιτική, ενώ παράλληλα η αξιωματική αντιπολίτευση λαϊκίζει ασύστολα.

Η παρούσα κυβέρνηση ξεκίνησε την τροχιά της με...
 πολύ ευνοϊκές αντιδράσεις της κοινής γνώμης. Ο Γιώργος Παπανδρέου, ως Πρωθυπουργός, εξέπληξε ευχάριστα, ενώ διατηρεί ακόμη υψηλή αποδοχή. Επίσης μεγάλη δύναμη του ΠΑΣΟΚ, από την πρώτη στιγμή, ήταν η «ομάδα» του, η αίσθηση δηλαδή ότι διαθέτει ικανά κυβερνητικά στελέχη. Ταυτόχρονα, η ανάδειξη νέων προσώπων του έδωσαν φρεσκάδα. Όλα αυτά πάντως δοκιμάζονται καθώς εντείνεται η δυσφορία για την οικονομική πολιτική και εγείρονται ερωτήματα για την αποτελεσματικότητά της. Παρόλα αυτά είναι αλήθεια ότι η κυβέρνηση δείχνει πλέον αποφασιστικότητα ενώ και οι εταίροι μας αρχίζουν να το αναγνωρίζουν. Η αξιοπιστία της χώρας διεθνώς ενισχύεται.

Πάντως, την ίδια ώρα, έχουν εμφανισθεί σύννεφα εν σχέσει με την αποτελεσματικότητα της κυβέρνησης. Ένα τμήμα των αντιδράσεων αφορούν την οργή για τις άμεσες επιπτώσεις της κρίσης, που σε μεγάλο βαθμό είναι αναπόφευκτες (όπως λ.χ. η ύφεση της οικονομίας ). Επίσης η κάμψη του βιοτικού επιπέδου, χρεώνεται, από μερικούς ψηφοφόρους στην κυβέρνηση. Έτσι ενώ τους τελευταίους τρεις μήνες οι ψηφοφόροι γίνονται κάπως πιο αισιόδοξοι, με το 40% (ένα ποσοστό διόλου αμελητέο υπό τις περιστάσεις) να πιστεύει πως σε 3-4 χρόνια θα βγούμε από την κρίση, την ίδια ώρα αντί να πιστώνεται την αίσθηση αυτή η κυβέρνηση, αυξάνονται οι επικρίνεις εναντίον της για αναποτελεσματικότητα.

Όπως έχουμε σημειώσει από το βήμα αυτό, όλες οι δημοσκοπήσεις του Σεπτεμβρίου, πριν και μετά τον ανασχηματισμό καταγράφουν την απόλυτη κυριαρχία του κυβερνώντος κόμματος. Πιο σημαντικό και από την υπεροχή του ΠΑΣΟΚ στη πρόθεση ψήφου (με 7% - έως 8%) είναι το ότι θεωρείται, με συντριπτικές διαφορές, ικανότερο να κυβερνήσει, συγκρινόμενο με τον βασικό ανταγωνιστή του από (17% - έως 18%). Παρ’ όλα αυτά τα ανησυχητικά σημάδια για την κυβέρνηση μεγαλώνουν. Έστω και αν δεν οφείλεται η ΝΔ. Πριν τον ανασχηματισμό, υπήρχε η αίσθηση ότι η κυβέρνηση γινόταν λιγότερο αποτελεσματική. Μετά τον ανασχηματισμό οι ανησυχίες για αναποτελεσματικότητα, αντί να μειωθούν , εντάθηκαν. Πέραν της ευρείας αποδοχής των νέων Υπουργών Ανάπτυξης και Υγείας, ο ανασχηματισμός δεν έπεισε συνολικά. Υπάρχουν ερωτήματα για το πώς θα λειτουργήσει ένα μεγάλο και δύσκαμπτο σχήμα με συγκεχυμένες αρμοδιότητες. Ενώ δεν πείθει η διατήρηση μη πετυχημένων Υπουργών.

Ένα πάντως είναι σίγουρο: Το κυβερνών κόμμα αρχίζει να πορεύεται με αποδυναμωμένα τα δικά του αρχικά πλεονεκτήματα και να έχει ως δοτό πλεονέκτημα την πολύ αρνητική εικόνα της ΝΔ του Σαμαρά. Αυτή η εξέλιξη είναι απειλητική. Όχι διότι μπορεί εύκολα να ανατραπεί η κυριαρχία του ΠΑΣΟΚ, καθώς σε όλες τις συγκρίσεις υπερτερεί της ΝΔ. Αλλά διότι οι τομές που πρέπει να κάνει, συγκρουόμενο με κατεστημένες στρεβλώσεις στην οικονομία και την κοινωνία, απαιτούν μια αυτόνομα θετική και αξιόπιστη εικόνα. Όταν η πλειοψηφία λέει «κανείς δεν μπορεί ν’ αντιμετωπίσει τα προβλήματα», τούτο είναι ανησυχητικό σε σχέση με το κλίμα που επικρατεί στη χώρα. Η τάση αυτή μάλιστα, ενισχύεται.

Επιβάλλεται λοιπόν το κυβερνών κόμμα να δυναμώσει την θετική του εικόνα μέσα από κυβερνητική αποτελεσματικότητα και αποφασιστικότητα, οφείλει επίσης να μείνει μακριά από ιδεοληψίες του παρελθόντος και να αποφύγει παλινωδίες του παρόντος. Θα ήταν μεγάλο λάθος να επαφίεται στο «επικίνδυνο» πλεονέκτημα που του προσφέρει η βαθειά φθαρμένη ΝΔ.