H τρόικα μπορεί να συνεχίζει να δημιουργεί προβλήματα στην κυβέρνηση, ζητώντας, στο πλαίσιο της τέταρτης αξιολόγησης, πράγματα που από πολιτικής αλλά και κοινωνικής πλευράς είναι αδύνατο να γίνουν δεκτά, ωστόσο διάχυτη είναι η εκτίμηση στις Βρυξέλλες πως έχει ήδη ξεκινήσει η αντίστροφη μέτρηση εντός της ευρωζώνης για την επίλυση του μείζονος ελληνικού ζητήματος, δηλαδή της ελάφρυνσης του δημόσιου χρέους.
Η δημόσια προτροπή του προέδρου της Ευρωβουλής προς τους εταίρους να επιδείξουν την αλληλεγγύη τους στην Ελλάδα και στον ελληνικό λαό, λαμβάνοντας τις ενδεδειγμένες αποφάσεις που θα επιτρέψουν στη χώρα να εξυπηρετήσει το
χρέος, χωρίς να «σκοτώσει» την ανάπτυξη, αποτυπώνει το γενικότερο θετικό κλίμα καθώς ο κ. Σουλτς μόνο τυχαίος δεν είναι. Επίσης, η θερμή υποδοχή που επιφύλαξε η μεγάλη πλειονότητα των ευρωβουλευτών στον πρωθυπουργό Αντώνη Σαμαρά, ο οποίος πήγε στην Ολομέλεια του σώματος για να παρουσιάσει το πρόγραμμα της ελληνικής προεδρίας, είναι μια ένδειξη ότι το κλίμα έχει αλλάξει. Και πως όλοι αναγνωρίζουν ότι ο ελληνικός λαός έκανε μεγάλες θυσίες, οπότε τώρα ήρθε η ώρα να υπάρξει ανταπόκριση από την άλλη πλευρά.
Προς το παρόν συνεχίζουν να μας ταλαιπωρούν οι εκπρόσωποι των δανειστών, ωστόσο το κάνουν συνειδητά, γιατί γνωρίζουν ότι είναι μία από τις τελευταίες ευκαιρίες, αν όχι η τελευταία, που έχουν και θα επιδιώξουν να αποσπάσουν όσο το δυνατόν περισσότερα. Έχουν λάβει, όμως, το μήνυμα, την τελευταία φορά την Τετάρτη στο Στρασβούργο, από τον ίδιο τον πρωθυπουργό: πως η κυβέρνηση θα κάνει τα πάντα στην κατεύθυνση των μεταρρυθμίσεων και των ιδιωτικοποιήσεων, γιατί είναι προς το συμφέρον της χώρας, αλλά δεν πρόκειται να υπάρξει κανένα μέτρο που θα θίγει ευθέως τους πολίτες, δηλαδή μειώσεις μισθών, συντάξεων, ούτε νέοι φόροι.
Κόντρα για το 2014-15
Η τρόικα ζητάει μέτρα για την κάλυψη του δημοσιονομικού κενού το 2014 και το 2015, ανεβάζοντας το ποσό σε πολύ ψηλότερα επίπεδα από τις εκτιμήσεις της κυβέρνησης. Οι θέσεις μεταξύ της Αθήνας και των εκπροσώπων των δανειστών δεν έχουν συγκλίνει και για το λόγο αυτό η ολοκλήρωση της αξιολόγησης και η επόμενη δόση (4,9 δισ. ευρώ), που ήταν να συζητηθούν στην προσεχή συνεδρίαση του Εurogroup στις 27 Ιανουαρίου, παραπέμπονται για την επόμενη συνεδρίαση, στις 17 Φεβρουαρίου. Συμφωνία θα υπάρξει, έστω και με καθυστέρηση, όχι όμως με τα μέτρα που ζητάει η τρόικα, αλλά περισσότερο προς την κατεύθυνση των ελληνικών θέσεων.
Η συμφωνία είναι απαραίτητη όχι μόνο για την εκταμίευση της δόσης, αλλά γιατί -με την ολοκλήρωση της τέταρτης αξιολόγησης- θα γίνουν γνωστές και οι ακριβείς δανειακές ανάγκες της χώρας για το δεύτερο εξάμηνο του 2014, δεδομένου ότι το παρόν πρόγραμμα τελειώνει χρηματοδοτικά τον Ιούνιο. Η κάλυψη του κενού για το 2014 εκτιμάται ότι θα απαιτήσει 5-5,5 δισ. ευρώ, ποσό που θα αναζητηθεί είτε από το περίσσευμα του δανείου που έλαβε η χώρα μας για την ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών είτε από άλλη πηγή.
Τα ζητούμενα είναι να μην υποχρεωθούν οι εταίροι να πάνε στα Κοινοβούλιά τους να ζητήσουν έγκριση για νέο δάνειο ούτε να υπάρξει νέο Μνημόνιο, γιατί το μείζον θέμα σήμερα είναι να απαλλαγούμε από την τρόικα το συντομότερο και όχι να ανανεώσουμε την παραμονή της.
Μειώνοντας το χρέος
Η παραπάνω διαδικασία, που βρίσκεται σε πλήρη εξέλιξη, δεν εμποδίζει την έναρξη των συζητήσεων, προς το παρόν ανεπίσημων, για την ελάφρυνση του χρέους. Όπως είπε και ο κ. Σαμαράς την Τετάρτη ενώπιον των ευρωβουλευτών, εμείς κάναμε το χρέος μας επιτυγχάνοντας το πρωτογενές πλεόνασμα το 2013, τώρα είναι η σειρά των εταίρων να τηρήσουν τη δική τους δέσμευση. Και θα το κάνουν, οι συζητήσεις ξεκίνησαν ήδη και προχωρούν.
Είναι προφανές ότι δεν μπορεί να υπάρξει ονομαστικό «κούρεμα» των δανείων. Δεν είναι σωστό, άλλωστε, και από ηθικής πλευράς να απαιτήσουμε από τους Ευρωπαίους φορολογουμένους να διαγράψουν -και κατ’ επέκταση να επωμιστούν οι ίδιοι- μέρος των δανείων που έδωσαν στη χώρα μας.
Αντίθετα και στο πλαίσιο της καλώς εννοούμενης αλληλεγγύης, θα υπάρξουν άλλες αποφάσεις που θα διευκολύνουν την εξυπηρέτηση του χρέους. Πρόκειται για την περαιτέρω μείωση των επιτοκίων των διμερών δανείων (53 δισ. ευρώ) του πρώτου προγράμματος διάσωσης και, κυρίως, την επιμήκυνση στα 50 χρόνια, από 30 σήμερα, του χρόνου αποπληρωμής των δανείων. Τα δύο μέτρα θα μειώσουν το κόστος εξυπηρέτησης του χρέους στα περίπου 5 δισ. ευρώ ετησίως ή 2,5% του ΑΕΠ. Στην ουσία θα είναι ένα έμμεσο κούρεμα, γιατί η ανάπτυξη και ο πληθωρισμός θα συρρικνώσουν σε βάθος χρόνου το χρέος.
Η άποψη που εκφράζουν ορισμένοι ότι χωρίς ονομαστικό κούρεμα το χρέος δεν είναι βιώσιμο δεν ανταποκρίνεται στην πραγματικότητα, υπό την προϋπόθεση ότι θα υπάρξει ανάπτυξη. Κάτι που θα υπάρξει γιατί η επίτευξη συμφωνίας για την ελάφρυνση χρέους με τον παραπάνω τρόπο θα στείλει σαφέστατο μήνυμα στις αγορές και τους υποψήφιους επενδυτές για την οριστική παραμονή της χώρας μας στο ευρώ. Σήμερα η αβεβαιότητα αυτή λειτουργεί ανασταλτικά στους κόλπους των επενδυτών, κυρίως των Ευρωπαίων, που απουσιάζουν από τη διαδικασία των ιδιωτικοποιήσεων.
Η δημόσια «δίκη» της τρόικας
Την ίδια στιγμή που έχουν δημιουργηθεί σημαντικές προσδοκίες για την ελάφρυνση του χρέους, η τρόικα δέχεται οξύτατη κριτική όχι μόνο για τα «κατορθώματά» της στην Ελλάδα, αλλά και στις άλλες μνημονιακές χώρες. Το προσχέδιο της πρώτης έκθεσης της διερευνητικής επιτροπής της Ευρωβουλής είναι «κόλαφος» για τους εκπροσώπους των πιστωτών, αλλά και για τους πολιτικούς τους προϊσταμένους, όπως τον αντιπρόεδρο της Κομισιόν, Ολι Ρεν. Η έκθεση προσάπτει στους τροϊκανούς πολλά, όπως έλλειψη διαφάνειας και λογοδοσίας, λάθη στην εκπόνηση των προγραμμάτων, αδιαφορία για τις κοινωνικές επιπτώσεις. Είναι πλέον προφανές ότι η τρόικα με τη σημερινή της δομή θα εξαφανιστεί, ενώ ήδη τα καλά ενημερωμένα γερμανικά Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης άρχισαν να προαναγγέλλουν το τέλος της.
Αναρτήσεις
