Σχετικά με τα Θεραπευτικά Πρωτόκολλα Συνταγογράφησης.

Με στόχο την αντιμετώπιση της υπέρμετρης συνταγογράφησης και τη μείωση του υψηλού κόστους που αυτή προκαλεί, ώστε να επιτευχθεί και ένας από τους βασικούς στόχους της δημοσιονομικής εξυγίανσης, αυτός της μείωσης των δαπανών υγείας, παρουσιάστηκαν πρόσφατα στο Ζάππειο Μέγαρο, ενώπιον διοικητών Υγειονομικών Περιφερειών και νοσοκομείων, διακεκριμένων εκπροσώπων της Ιατρικής κοινότητας και εκπροσώπων των φαρμακευτικών επιχειρήσεων, τα 160 πρώτα Θεραπευτικά Πρωτόκολλα Συνταγογράφησης (ΘΠΣ), για 16 νοσολογικές κατηγορίες (σε σύνολο 40), τα οποία χαρακτηρίστηκαν συλλήβδην ένα χρήσιμο επιστημονικό βοήθημα προς τους γιατρούς του ΕΣΥ και των ασφαλιστικών ταμείων, αλλά και προς τους συμβεβλημένους ιδιώτες ιατρούς. Πέρα από την προσπάθεια μείωσης της σπατάλης και της αντιμετώπισης φαινομένων όπως η κατάχρηση αντιβιοτικών, η υπερβολική χρήση στεντς και οι υπερβολικές καισαρικές, βασικοί στόχοι των θεραπευτικών πρωτοκόλλων είναι η καθιέρωση της ορθής ιατρικής πρακτικής, της τεκμηριωμένης ιατρικής, η εξασφάλιση ποιότητας στην παροχή υπηρεσιών, η ασφάλεια των ασθενών και η ασφάλεια του ιατρικού προσωπικού, που πλέον προστατεύεται από το ιατρικό λάθος ή το τυχαίο σφάλμα.

Ο υπουργός Υγείας, Ανδρέας Λοβέρδος, αναφέρθηκε στη -θετική- ιδιαιτερότητα του ελληνικού συστήματος υγείας, που είναι ανοιχτό σε όλους και σε όλες, ανεξάρτητα από το αν είναι ή όχι ασφαλισμένοι, Έλληνες ή αλλοδαποί, νέοι ή γέροι. Και τόνισε ότι στόχος του υπουργείου του οποίου ηγείται, είναι να διατηρηθεί αναλλοίωτη η διάσταση της πρόσβασης των ασθενών στις υπηρεσίες υγείας, χωρίς ρωγμές. «Αν θέλαμε να λύσουμε μόνο το οικονομικό πρόβλημα, η λύση θα ήταν εύκολη. Εμείς όμως προσπαθούμε να διατηρήσουμε την ελεύθερη πρόσβαση, σε συνδυασμό με τον περιορισμό της κακοδιοίκησης και της διαφθοράς και σε συνδυασμό με τον εξορθολογισμό. Κρατάμε αναλλοίωτη την ελεύθερη πρόσβαση και τη συνδυάζουμε με την κατάρτιση των κατευθυντήριων οδηγιών και των κλειστών νοσηλίων», δήλωσε ο κ. Λοβέρδος. Για τα θεραπευτικά πρωτόκολλα, ο υπουργός τόνισε πως «η ολοκλήρωσή τους και η ολοκλήρωση και των κλειστών νοσηλίων δημιουργεί επιτέλους για την πατρίδα μας τις προϋποθέσεις για ένα δημοσιονομικά τακτοποιημένο, ανοιχτό και προσβάσιμο από όλους, ένα καλοδιοικούμενο και άρα λιγότερο διεφθαρμένο Εθνικό Σύστημα Υγείας». Και πρόσθεσε ότι, η εφαρμογή αυτών των κατευθυντήριων οδηγιών, θα περάσει άμεσα στην πράξη, μέσα στον Δεκέμβριο.

Ο υφυπουργός Υγείας, κ. Μιχάλης Τιμοσίδης, τόνισε από την πλευρά του ότι τα πρωτόκολλα έπρεπε να έχουν εφαρμοστεί εδώ και χρόνια, με σκοπό να προαχθούν η υγεία και η ασφάλεια των ασθενών και ταυτόχρονα να αποτελέσουν ένα καλό εργαλείο για τον έλεγχο της υπέρμετρης συνταγογράφησης. Για την κατάρτισή τους, σημείωσε ο υφυπουργός, ελήφθησαν υπόψη τόσο οι παρατηρήσεις που υπέβαλαν οι επιστημονικές εταιρείες, όσο και οι επικαιροποιημένες οδηγίες, που ήδη λειτουργούν στα ευρωπαϊκά κράτη. Ο πρόεδρος του Κεντρικού Συμβουλίου Υγείας (ΚΕΣΥ), κ. Ανδρέας Σερέτης, διευκρίνισε ωστόσο, ότι στόχος των θεραπευτικών πρωτοκόλλων είναι «η μείωση της σπατάλης, όχι η μείωση του κόστους του θεραπευτικού αποτελέσματος».

«Σε συνθήκες κρίσης, σε συνθήκες υπερβολών που καταγράφηκαν κατά κόρον, ψάχνουμε μια νέα ισορροπία ανάμεσα στις σχέσεις με την υγεία, στη χρήση του φαρμάκου, στη χρήση της βιοϊατρικής τεχνολογίας, στον τρόπο που τεκμηριώνεται η Ιατρική», σημείωσε ο Γενικός Γραμματέας Υγείας του υπουργείου, κ. Αντώνης Δημόπουλος, κάνοντας λόγο για μια «νέα εποχή» και μια κίνηση που θα σημάνει την «ενηλικίωση του χώρου της υγείας». «Αυτή η προσπάθεια μπορεί πραγματικά να μας δώσει έναν κανόνα λειτουργίας της ιατρικής κοινότητας», υπογράμμισε.

Η γενική γραμματέας Κοινωνικών Ασφαλίσεων, κ. Αθηνά Δρέττα, είπε ότι με τα Θεραπευτικά και Ιατρικά Πρωτόκολλα επιχειρείται ο εξορθολογισμός των δαπανών και μια συνολική παρέμβαση στον όγκο των σκευασμάτων που δεν περιορίζεται μόνο στην τιμή. Στόχος, σύμφωνα με την κ. Δρέττα, είναι να αποτελέσουν περισσότερο άσκηση πολιτικής παρέμβασης και όχι όργανο δημοσιονομικής πολιτικής, ενώ σημείωσε ότι, εκτός από το ΕΣΥ, θα εφαρμοστούν και στις ιδιωτικές κλινικές.

«Τα Θεραπευτικά Πρωτόκολλα Συνταγογράφησης (ΘΠΣ) αποτελούν ένα πλαίσιο αναφοράς και ελέγχου. Οι γιατροί που συστηματικά παρεκκλίνουν από αυτά, θα πρέπει να είναι σε θέση να τεκμηριώνουν τις επιλογές τους. Σκοπός των ΘΠΣ αποτελεί η προαγωγή της ιατρικής που βασίζεται σε τεκμηρίωση και η ασφάλεια των ασθενών από τη λαθεμένη συνταγογράφηση. Επίσης, τα ΘΠΣ αποτελούν εργαλείο αντιμετώπισης της υπέρμετρης συνταγογράφησης και του υψηλού κόστους που αυτή προκαλεί, προκειμένου να επιτευχθεί η μείωση της φαρμακευτικής δαπάνης, που αποτελεί βασικό στόχο της δημοσιοοικονομικής εξυγίανσης της χώρας», τόνισε ο Αν. Καθηγητής Κοινωνικής Ιατρικής και Πρόεδρος του ΕΟΦ, κ. Γιάννης Τούντας.

«Οι δύο στόχοι μας είναι βεβαίως να δώσουμε καλύτερες και περισσότερο ποιοτικές υπηρεσίες στην πρωτοβάθμια περίθαλψη. Ο δεύτερος, όμως, επίσης πολύ σημαντικός στόχος είναι να εξορθολογίσουμε τις δαπάνες στην υγεία», σημείωσε με τη σειρά του, ο πρόεδρος του ΕΟΠΥΥ, κ. Γεράσιμος Βουδούρης. Ο κ. Βουδούρης χαρακτήρισε πολύ σημαντικές τις πληροφορίες που δίνουν τα θεραπευτικά πρωτόκολλα, για τη λειτουργία ενός ασφαλιστικού οργανισμού, όπως ο ΕΟΠΥΥ.

Ο ρόλος των γιατρών

Το σημείο το οποίο τονίστηκε από το σύνολο της πολιτικής ηγεσίας του υπουργείου, αλλά και όσους παρευρέθηκαν στην εκδήλωση, ήταν ότι η αξιοποίηση των Θεραπευτικών Πρωτοκόλλων και η αποτελεσματική εφαρμογή τους προϋποθέτει ουσιαστική συμμετοχή και στήριξη από των ιατρών, τόσο τους ιδιώτες όσο και τους γιατρούς των νοσοκομείων. «Τα πρωτόκολλα θα γίνουν πραγματικότητα, μόνο αν τα αγκαλιάσουν οι ίδιοι οι γιατροί», σημείωσε ο πρόεδρος του ΕΟΦ. Η εφαρμογή τους ωστόσο, προκειμένου να μην προκληθεί αντίδραση της ιατρικής κοινότητας, δεν έχει τον χαρακτήρα του «εντέλλεσθαι», αλλά είναι προαιρετική.

Όπως επεσήμανε ο τομεάρχης Υγείας της Νέας Δημοκρατίας, Καθηγητής Αθανάσιος Γιαννόπουλος «τα πρωτόκολλα από μόνα τους δεν επαρκούν, πρέπει να αλλάξει και η νοοτροπία των γιατρών, αλλά ακόμη και των ίδιων των πολιτών, καθώς σήμερα υπάρχει εξάρτηση των πολιτών από το φάρμακο».

Για την εφαρμογή των θεραπευτικών πρωτοκόλλων από τα νοσοκομεία, προτάθηκαν τα εξής μέτρα:

• Τα ΘΠΣ να μοιραστούν σε ηλεκτρονική μορφή με μηχανισμό αναζήτησης σε κάθε νοσοκομείο και Κ.Υ. του ΕΣΥ με ευθύνη των ΔΥΠΕ, ώστε κάθε γιατρός να μπορεί να βρίσκει εύκολα και γρήγορα αυτό που θέλει.
• Οι διοικητές των Νοσοκομείων και των Κ.Υ. να αναπαράγουν τα ΘΠΣ και να τα διανείμουν κατά νοσολογικές κατηγορίες σε όλους τους γιατρούς των αντίστοιχων κλινικών ειδικοτήτων.
• Τα ΘΠΣ που θα μοιραστούν, να συνοδεύονται με έναν σύντομο οδηγό χρήσης τους.
• Σε κάθε νοσοκομείο να πραγματοποιηθούν ενημερωτικές συναντήσεις των συντονιστών διευθυντών που θα οργανώσουν οι διοικητές, με εκπροσώπους των τριμελών επιτροπών σύνταξης των ΘΠΣ και με εκπροσώπους των αντίστοιχων Επιστημονικών Επιτροπών, προκειμένου να συζητηθεί ο τρόπος εφαρμογής τους.
• Κάθε συντονιστής διευθυντής κλινικής και διευθυντής Κ.Υ. να έχει την ευθύνη εφαρμογής των πρωτοκόλλων, ενώ τη συντονιστική ευθύνη εφαρμογής τους ανά νοσοκομείο να την έχει η ιατρική υπηρεσία.

Κατά την παρουσίαση, έγινε επίσης αναφορά στο θέμα της υποκατάστασης των ήδη υπαρχόντων φαρμάκων, με νεότερους παράγοντες. Συγκεκριμένα, τονίστηκε ότι αυτή «θα πρέπει να γίνεται αφού προηγουμένως έχει εξαντληθεί η χρήση των παλαιότερων και δοκιμασμένων εκπροσώπων».

Επόμενο βήμα των αρμοδίων, θα είναι η κατάρτιση και η εφαρμογή των πρωτοκόλλων για τις παρακλινικές εξετάσεις. Άλλωστε, όπως επισημάνθηκε, η κατάρτιση των διαγνωστικών πρωτοκόλλων συνιστά αναγκαίο βήμα, ώστε να μπει ένα φρένο στις μαγνητικές και αξονικές τομογραφίες που γίνονται κατά κόρον.