Τετάρτη 29 Δεκεμβρίου 2010
Δύσκολοι καιροί για βενζινοπώλες, του Nικου Kωνστανταρα
Η οικονομική κρίση ωθεί πολλούς βενζινοπώλες να κινούνται στα όρια της νομιμότητας και αρκετούς να παρανομούν. Τα κρούσματα κλοπής στις αντλίες και οι καταγγελίες για λαθρεμπορία πολλαπλασιάζονται. Στην αναμπουμπούλα ο λύκος χαίρεται, θα έλεγε κανείς. Αλλά η κρίση είναι και η αιτία που οι παραβάτες κινδυνεύουν να βρεθούν αντιμέτωποι με την οργή των πολιτών και των συναδέλφων τους. Είναι προφανές ότι και σε αυτόν τον τομέα η κοινωνία φτάνει στα όρια της αντοχής της.
Για τους βενζινοπώλες, η κατάσταση είναι δραματική. Ηδη, από περίπου 7.500 πρατήρια, τα 1.000 έχουν κλείσει και μέσα στο 2011 αναμένεται να κλείσουν άλλα τόσα. Η υψηλή τιμή των καυσίμων διεθνώς, καθώς και η οικονομική δυσχέρεια των Ελλήνων, είχε ως αποτέλεσμα η ζήτηση να πέσει κατά 12%. Την ίδια ώρα, από τα περίπου 1,6 ευρώ που πληρώνουμε για ένα λίτρο απλής βενζίνης, το 1 ευρώ είναι φόρος, τον οποίο οι βενζινοπώλες προκαταβάλλουν. Η λιανική τιμή της βενζίνης στην Ελλάδα είναι, επιπλέον, η ακριβότερη της Ευρώπης. (Προ φόρων, η τιμή είναι από τις υψηλότερες, όχι όμως η υψηλότερη.) Αυξήθηκαν και τα κεφάλαια κίνησης των βενζινοπωλών.
Με λίγα λόγια, η κατανάλωση μειώθηκε ενώ το κόστος λειτουργίας των πρατηρίων αυξήθηκε. Λόγω της κρίσης, δεν είναι εφικτή η αύξηση της τιμής της βενζίνης. Το αποτέλεσμα είναι ότι ενδυναμώνονται τα κίνητρα για την κλοπή και τη λαθρεμπορία. Για κάθε κλεμμένο λίτρο ο παραβάτης κερδίζει και το 1 ευρώ του φόρου – πολλαπλάσιο του κέρδους της νόμιμης πώλησης. Γι’ αυτό, παράγοντες της αγοράς εκτιμούν πως πολύ μεγάλο ποσοστό των πρατηριούχων ενέδωσαν στον πειρασμό να «πειράξουν» τις αντλίες τους, ώστε να ξεγελούν τους καταναλωτές και τις εποπτικές αρχές.
Αλλά η κρίση που ενθαρρύνει την παρανομία θα είναι και η αφορμή για να αποκαλυφθούν πολλοί απατεώνες. Οι Ελληνες αλλάζουν: δεν είναι διατεθειμένοι να πληρώνουν πανάκριβα τα πάντα και να τους κοροϊδεύουν κι από πάνω. Η ανάγκη και η οργή τούς κάνουν πιο απαιτητικούς: απαιτούν καλύτερες υπηρεσίες με χαμηλότερο κόστος· απαιτούν την προστασία του κράτους. Και η επιβολή του νόμου είναι ο μόνος τρόπος για να αποκτήσουν συνείδηση αυτοί που δεν έχουν, και να αποτραπεί η αυτοδικία που οπλίζεται από την ανάγκη και την απελπισία.