Κλεμπσιέλλα, ψευδομονάδα, ασινετομπάκτερ. Οι τρεις αυτοί «αόρατοι» εχθροί του νοσηλευόμενου ασθενούς, που έχουν αποκτήσει ισχυρή άμυνα απέναντι στα περισσότερα αντιβιοτικά, τίθενται από την 1η Νοεμβρίου στο στόχαστρο του υπουργείου Υγείας, με την εφαρμογή σχεδίου δράσης για την «αντιμετώπιση λοιμώξεων από πολυανθεκτικά gram αρνητικά παθογόνα σε χώρους παροχής υπηρεσιών Υγείας». Το σχέδιο δράσης «Προκρούστης», όνομα που επελέγη από τους συγγραφείς του με μία δόση χιούμορ και «κόντρα» στα πομπώδη ονόματα με τα οποία έχουν κατά καιρούς «βαπτιστεί» επιχειρησιακά σχέδια, εκπονήθηκε από το Κέντρο Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων (ΚΕΕΛΠΝΟ) ως απάντηση στην εκτεταμένη εμφάνιση λοιμώξεων από πολυανθεκτικούς μικροοργανισμούς στα ελληνικά νοσοκομεία. Είναι, άλλωστε, γνωστό ότι η Ελλάδα συγκαταλέγεται στις ευρωπαϊκές χώρες με τα υψηλότερα ποσοστά μικροβιακής αντοχής και μάλιστα «εξάγει» μέσω ασθενών πολυανθεκτικά μικρόβια. Χαρακτηριστικό παράδειγμα η κλεμπσιέλλα, που έχει αναπτύξει αντοχή έναντι των καρβαπενεμών (η νεότερη και πιο αποτελεσματική θεραπεία) σε ποσοστό έως και 50%, ανάλογα με το νοσοκομείο. Μεταφέρθηκε πριν από 2 - 3 χρόνια από μονάδα Υγείας της Νέας Υόρκης στο Ισραήλ, όπου προκάλεσε επιδημία και κλείσιμο νοσοκομείων. Στη συνέχεια, έφτασε στην Ελλάδα, απ’ όπου «εξάγεται» σε νοσοκομεία της Ευρώπης.Οπως τόνισε στην «Κ» ο πρόεδρος του Κέντρου Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων κ. Γιώργος Σαρόγλου, το σχέδιο «Προκρούστης» στοχεύει στον περιορισμό των λοιμώξεων από πολυανθεκτικά
στελέχη μικροβίων, ένα πρόβλημα παγκόσμιο που αφορά πρωτίστως τα νοσοκομεία, αλλά σιγά σιγά επεκτείνεται και στην κοινότητα. Το πρόβλημα είναι αποτέλεσμα της κατάχρησης των αντιβιοτικών και της μη παραγωγής νέων αντιβιοτικών, λόγω της πολιτικής που ακολουθεί η φαρμακευτική βιομηχανία, που έχει ρίξει βάρος στην ανάπτυξη φαρμάκων για άλλες ασθένειες, όπως τα καρδιαγγειακά. «Ο συνδυασμός αυτών των δύο έχει προκαλέσει την κρίση», σημειώνει και προσθέτει ότι με το σχέδιο δράσης, που θα εφαρμοστεί κατά Υγειονομική Περιφέρεια, «γίνεται προσπάθεια να μπουν τα θεμέλια για ένα σωστό δίκτυο παρακολούθησης και αντιμετώπισης των ενδονοσοκομειακών λοιμώξεων».
Ομάδες διαχείρισης
Με την εφαρμογή του σχεδίου «Προκρούστης», που ξεκινάει την 1η Νοεμβρίου από τα νοσοκομεία της 2ης Υγειονομικής Περιφέρειας Πειραιώς και Αιγαίου και θα επεκταθεί σύντομα και στις υπόλοιπες έξι ΥΠΕ, οι λοιμώξεις από τα στελέχη Klebsiella spp, Acinetobacter spp και Pseudomonas spp, που εμφανίζουν αντοχή στις καρβαπενέμες, εντάσσονται στο σύστημα υποχρεωτικής δήλωσης νοσημάτων και στα σχετικά δελτία δήλωσης σε εβδομαδιαία βάση στο ΚΕΕΛΠΝΟ. Επίσης, το σχέδιο ορίζει τη συγκρότηση ομάδων διαχείρισης λοιμώξεων στα νοσοκομεία, οι οποίες είναι υπεύθυνες τόσο για τη διαδικασία επιδημιολογικής επιτήρησης όσο και για την επιτήρηση της σωστής εφαρμογής των μέτρων πρόληψης και ελέγχου των λοιμώξεων από πολυανθεκτικά παθογόνα. Περιγράφονται όλες οι δράσεις που πρέπει να γίνουν με τον εντοπισμό ασθενούς με ενδονοσοκομειακή λοίμωξη (μεταφορά του σε χώρο απομονωμένο, μέτρα υγιεινής από όσους έρχονται σε επαφή μαζί του κ. ά.), ενώ περιλαμβάνονται και θεραπευτικά πρωτόκολλα για τη διάγνωση και τη φαρμακευτική αντιμετώπιση των ασθενών. Σε περίπου έξι μήνες θα γίνει μία πρώτη αποτίμηση της πορείας εφαρμογής του σχεδίου, για να λάβει την τελική του μορφή.
Παγκόσμιο πρόβλημα
Παγκόσμιο πρόβλημα Δημόσιας Υγείας χαρακτηρίζει τις ενδονοσοκομειακές λοιμώξεις ο καθηγητής ο καθηγητής Παθολογίας, λοιμωξιολόγος και διευθυντής της Δ΄ Πανεπιστημιακής Παθολογικής Κλινικής στο νοσοκομείο «Αττικόν» κ. Γιώργος Πετρίκκος. Οπως είπε στην «Κ», «τα τελευταία χρόνια η κατάχρηση των αντιβιοτικών οδήγησε στην ταχεία ανάπτυξη της αντοχής των μικροβίων απέναντι σε αυτά. Το αποτέλεσμα είναι πλέον να μιλάμε όχι απλώς για πολυανθεκτικά, αλλά και για “πανανθεκτικά” μικρόβια, η αντιμετώπιση των οποίων ακόμη και με τα τελευταίας γενιάς αντιβιοτικά είναι δύσκολη».
Οπως επισημαίνει ο κ. Πετρίκκος, ένα μεγάλο ζητούμενο για τα νοσοκομεία είναι η αποφυγή διασποράς των πολυανθεκτικών μικροβίων, η οποία μπορεί να γίνει μέσω των χεριών από το υγειονομικό προσωπικό και από τους επισκέπτες των ασθενών. Ειδικά στην Ελλάδα, η σχετική έλλειψη προσωπικού που συχνά «καλύπτεται» από συγγενείς και από αποκλειστικές συμβάλλει στο πρόβλημα της διασποράς των μικροβίων. Το πρόβλημα έχει επισημανθεί και από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας, που έχει ξεκινήσει από το 2009 καμπάνια ευαισθητοποίησης με τη συμμετοχή χιλιάδων νοσοκομείων.
«Γνωρίζουμε πολλά πράγματα για τις ενδονοσοκομειακές λοιμώξεις», σημειώνει ο κ. Πετρίκκος. «Το θέμα είναι να πειθαρχήσουμε, να εφαρμόσουμε τους κανόνες που ήδη γνωρίζουμε. Οπως η πειθαρχία είναι το ζητούμενο για την έξοδο από τη δημοσιονομική κρίση, το ίδιο είναι και για την έξοδο από την κρίση των ενδονοσοκομειακών λοιμώξεων. Και αυτός είναι ο στόχος του “Προκρούστη”».
Αναρτήσεις
