Κυριακή 22 Αυγούστου 2010

Απώλειες 2 δισ. ευρώ μετράει το Δημόσιο, της Δημητρας Mανιφαβα


Σε «μπούμερανγκ» για τα δημόσια έσοδα τείνει να μετατραπεί η αύξηση των έμμεσων φόρων σε σειρά αγαθών, καθώς οι ανατιμήσεις οδήγησαν, σε συνδυασμό με τη συρρίκνωση του διαθέσιμου εισοδήματος, σε σοβαρή μείωση της κατανάλωσης. Μόνο από τις αυξήσεις της έμμεσης φορολογίας σε τσιγάρα, ποτά και αυτοκίνητα, οι απώλειες στα κρατικά έσοδα υπολογίζονται σε 2 δισ. ευρώ, ενώ εάν συνυπολογισθούν οι απώλειες από το ΦΠΑ και τους φόρους στα καύσιμα, τότε ο σχετικός αριθμός είναι κατά πολύ μεγαλύτερος.

Ειδικότερα, στα τσιγάρα -και ενώ το κράτος έχει προϋπολογίσει αύξηση εσόδων κατά 1,13 δισ. ευρώ από τις αυξήσεις στον ειδικό φόρο κατανάλωσης (ΕΦΚ)- το πρώτο εξάμηνο οι επιπλέον εισπράξεις ήταν μόλις 250 εκατ. ευρώ. Με βάση το παραπάνω στοιχείο, η εκτίμηση ότι η φετινή απόκλιση από τα αναμενόμενα επιπλέον έσοδα θα ανέλθει στα 500 εκατ. ευρώ δείχνει να είναι πολύ κοντά στην πραγματικότητα.

Τα στοιχεία

Απώλειες, εξάλλου, υπάρχουν και από το ΦΠΑ στα προϊόντα καπνού. Σύμφωνα με τα στοιχεία του υπουργείου Οικονομικών για την εκτέλεση του κρατικού προϋπολογισμού, το επτάμηνο Ιανουαρίου-Ιουλίου 2010 το κράτος εισέπραξε από το ΦΠΑ στα προϊόντα καπνού 407 εκατ. ευρώ, ποσό που αντιστοιχεί μόλις στο 43,8% του συνολικού ποσού (930 εκατ. ευρώ) που έχει προβλεφθεί στο πλαίσιο του Προγράμματος Οικονομικής Πολιτικής.

Με δεδομένα τα έως τώρα στοιχεία για τις πωλήσεις, αναμένεται περαιτέρω επιβράδυνση ροής των εσόδων. Σύμφωνα με τις μετρήσεις της Nielsen, οι πωλήσεις τυποποιημένων και «στριφτών» τσιγάρων μειώθηκαν το πεντάμηνο Ιανουαρίου-Μαΐου 2010 κατά 11,1%, ενώ τον Μάιο του 2010 σε σχέση με τον Μάιο του 2009 η μείωση ήταν 15,6%.

«Διαρροή» εσόδων για το κράτος καταγράφεται και από την αύξηση της έμμεσης φορολογίας στα αλκοολούχα ποτά. Ενώ είχε εκτιμηθεί ότι η επίπτωση από τις τρεις αυξήσεις του ΕΦΚΟΠ (Ειδικός Φόρος Κατανάλωσης Οινοπνευματωδών Ποτών) θα συνεπαγόταν επιπλέον έσοδα 170 εκατ. ευρώ, το πρώτο εξάμηνο του 2010 τα επιπλέον έσοδα είναι μόλις 43 εκατ. ευρώ. Σύμφωνα με παράγοντες της αγοράς αλκοολούχων ποτών, η μείωση της κατανάλωσης το πρώτο πεντάμηνο του 2010 ήταν περί το 30%, ενώ όπως οι ίδιοι εκτιμούν, το Δημόσιο δεν θα καταφέρει να εισπράξει «ούτε τα μισά».

Για μείωση της εγχώριας ζήτησης στη βενζίνη κατά 30% κάνουν λόγο και οι εκπρόσωποι των πρατηριούχων. Από τις τρεις διαδοχικές αυξήσεις του ΕΦΚ στα καύσιμα το 2010, η κυβέρνηση είχε προϋπολογίσει ότι τα έσοδα θα αυξάνονταν κατά 1,48 δισ. ευρώ. Ωστόσο, στο πρώτο εξάμηνο του 2010 τα έσοδα έχουν αυξηθεί μόλις κατά 480 εκατ. ευρώ. Σύμφωνα μάλιστα με τα τελευταία στοιχεία για την εκτέλεση του κρατικού προϋπολογισμού, τα έσοδα από τον ΕΦΚ στα καύσιμα το επτάμηνο Ιανουαρίου-Ιουλίου ανήλθαν σε 3,202 δισ. ευρώ, ποσό που αντιστοιχεί στο 56,2% του συνολικού ποσού που προβλέπεται για το 2010.

Τέλος, μόλις 198 εκατ. ευρώ έχει εισπράξει το επτάμηνο Ιανουαρίου-Ιουλίου το κράτος από τα τέλη ταξινόμησης, ενώ έχει προϋπολογίσει για όλο το έτος 490 εκατ. ευρώ. Συνολικά, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις του Συνδέσμου Εισαγωγέων, τα έσοδα του κράτους από τον κλάδο αυτοκινήτου (ΦΠΑ, τέλη ταξινόμησης) αναμένεται να περιοριστούν στα 730 εκατ. ευρώ, αντί 980 εκατ. ευρώ.

Οι βαλκανικές αγορές είναι πιο φθηνές

Για αγορές στα Σκόπια και τη Σόφια εκδράμουν τα Σαββατοκύριακα κάτοικοι των νομών στα βόρεια σύνορα της χώρας. Η αύξηση της φορολογίας στα καύσιμα, τα τσιγάρα και τα ποτά, αλλά και στο σύνολο των προϊόντων λόγω της αύξησης του ΦΠΑ, είχε αποτέλεσμα πολλοί καταναλωτές να περνούν τα σύνορα για να προμηθεύονται τα παραπάνω σε σαφώς χαμηλότερες τιμές.

Μόνον κάθε Σαββατοκύριακο, από τις εξορμήσεις των Βορειοελλαδιτών στις γειτονικές χώρες προκειμένου να προμηθευτούν φθηνότερα καύσιμα, υπολογίζεται ότι τα κρατικά ταμεία χάνουν περί το ένα εκατομμύριο ευρώ, καθώς το Δημόσιο δεν εισπράττει τους φόρους που αντιστοιχούν εάν τα καύσιμα αυτά πωλούνταν στην Ελλάδα.

Σύμφωνα με έρευνα της Ομοσπονδιας Βενζινοπωλών Ελλάδος, μόνον σε ένα Σαββατοκύριακο από τρία πρατήρια που βρίσκονται στη μεθοριακή διάβαση του Ορμενίου, Ελληνες οδηγοί προμηθεύτηκαν 150.000 λίτρα βενζίνης. Το κέρδος για τον καταναλωτή είναι 40-50 λεπτά το λίτρο, όσο είναι η διαφορά τιμής, αλλά η απώλεια για το Δημόσιο είναι πολλαπλάσια, 1 ευρώ το λίτρο, αφού χάνει το σύνολο των φόρων που θα εισέπραττε αν η πώληση γινόταν στην Ελλάδα, «συν» τον φόρο εισοδήματος εταιρειών και πρατηρίων.

Οι οδηγοί δεν «φουλάρουν» μόνο τα ρεζερβουάρ των αυτοκινήτων, αλλά αγοράζουν και κούτες -πολλές- τσιγάρων. Να γιατί: ένα πακέτο τσιγάρα που στην Ελλάδα κοστίζει 3,80 ευρώ, στην Αλβανία πωλείται προς 1,55 ευρώ, στην ΠΓΔΜ προς 1,94 ευρώ και στη Βουλγαρία προς 2,56 ευρώ.

(πηγη ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ)