Το δημόσιο σύστημα τριτοβάθμιας περίθαλψης (νοσοκομεία) αποτελεί διαχρονικά τη σπονδυλική στήλη του συστήματος Υγείας της χώρας μας.
Εκλέχτηκε καθηγητής, γιατί έτσι ήθελε το κατεστημένο της Ιατρικής Σχολής Αθηνών. Είχε πτωχά ακαδημαϊκά προσόντα. Αυτό όμως δεν πείραζε. Πτωχά ακαδημαϊκά προσόντα έχουν αρκετοί καθηγητές της αρχαιότερης Σχολής της χώρας μας. Αυτό όμως που βαθύτατα ενοχλεί είναι ότι οι ομότεχνοί του τον εξέλεξαν παρά το γεγονός ότι κατά την εκλογή κοινολογήθηκαν γεγονότα που αμφισβητούσαν την ηθική υπόστασή του. Δήλωνε λ.χ. στο βιογραφικό του σημείωμα ότι οργάνωσε το τάδε ή το δείνα συνέδριο στην αλλοδαπή. Στα πρακτικά όμως των συνεδρίων το όνομά του δεν υπήρχε πουθενά. Στην Αμερική αυτή η συμπεριφορά θα ήταν ικανή να του στερήσει τη δυνατότητα να εργάζεται σε πανεπιστήμιο, πόσω μάλλον να διευθύνει τμήμα. Για τις παραπάνω αχαρακτήριστες πρακτικές, κανείς δεν ταράχτηκε. Ο κύριος αυτός κατέλαβε τη θέση «μετά φανών και λαμπάδων». Γιατί; Πρώτον, διότι ο συνταξιοδοτηθείς καθηγητής τον ήθελε για διάδοχό του· πίστευε ότι θα ήταν ο υποτακτικός του. Δεύτερον, γιατί είχε υποσχεθεί ότι θα εξυπηρετήσει μικροσυμφέροντα και φιλοδοξίες αυτών που τον βοήθησαν να εκλεγεί. Και, τρίτον, γιατί κάποιος εξωπανεπιστημιακός ισχυρός παράγοντας τον ήθελε για τις δικές του δουλειές.
Δεν πρόλαβε να καθήσει στην καρέκλα του καθηγητή και οι πιέσεις να ξεπληρώσει τα χρωστούμενα διαδέχονταν η μία μετά την άλλη. Πρώτα επέλεξε τη σύζυγο ενός καθηγητή ως επίκουρη καθηγήτρια σε αντικείμενο το οποίο η κυρία γνώριζε μόνο κατ΄ όνομα. Πώς τα κατάφερε; Η μέθοδος είναι γνωστή: Πρώτα κυκλοφόρησε η φήμη ότι «η θέση αυτή είναι για την κυρία Τάδε», με σκοπό να αποθαρρύνει άλλες υποψηφιότητες. Στη συνέχεια, με μεθόδους μαφίας, φτιάχτηκε φίλιο εκλεκτορικό σώμα.Στην Ιατρική Σχολή της Αθήνας, την αρχαιότερη της χώρας, δεν λείπουν οι καθηγητές με πτωχά ακαδημαϊκά προσόντα.
Κανένα μέλος της Σχολής με συναφές γνωστικό αντικείμενο και διεθνή προβολή δεν μετείχε. Εξαιρέθηκαν ως διά μαγείας. Το αποτέλεσμα ήταν διθυραμβικό για την κυρία σύζυγο, καταστροφικό για τους φοιτητές της Ιατρικής, ολέθριο για την ειδικότητα και την παραγωγή νέας γνώσης.
Στη συνέχεια, ήρθε η ώρα να καθαρίσει το Τμήμα από τους «επικίνδυνους». Ποιοι ήταν αυτοί; Οσοι «χαλούσαν» την πιάτσα· αυτοί που παρήγαγαν καινοτόμο ιατροβιολογική γνώση. Είχε στο Τμήμα του δυο- τρεις τέτοιους «επικίνδυνους». Ηταν όμως ξεκάθαρος μαζί τους. Τους κάλεσε και με σοβαρότητα τους ανακοίνωσε ότι η έρευνα που κάνουν δεν ήταν ενδιαφέρουσα για το Τμήμα. Με λίγα αλλά σταράτα λόγια τούς υπέδειξε την έξοδο. «Αν συνεχίσετε την έρευνα που κάνετε, δεν πρόκειται να προαχθείτε», τους είπε και κατέληξε: «Καλό θα ήταν να αναζητήσετε άλλον χώρο εργασίας».
Ως πεπειραμένος δολοπλόκος, σιγά και σταθερά αφαιρεί από τους «επικίνδυνους» ώρες διδασκαλίας. Καταλαμβάνει τα γραφεία τους και τα μετατρέπει σε αποθήκες. Δεν σταματάει όμως εδώ. Κάλεσε υποψηφίους διδάκτορες, που εργάζονται υπό την εποπτεία των «ανεπιθύμητων» καθηγητών, και παρ΄ όλο ότι έχουν άριστη επίδοση στην έρευνα, τους υπέδειξε να φύγουν. Γιατί; Δεν έβαζαν το όνομά του «τιμής ένεκεν» στις εργασίες που δημοσίευαν. Τέλος, οι πρακτικές του εν λόγω κυρίου είναι αυτές που είναι: αντάξιες του ήθους του. Το πιο λυπηρό όμως είναι άλλο: βρίσκει και τα κάνει. Ο θεσμός τον οποίο δήθεν υπηρετεί ανέχεται την αήθη συμπεριφορά του. Οποιοδήποτε στοιχειωδώς ευνομούμενο πανεπιστήμιο της Βόρειας Ευρώπης και Βόρειας Αμερικής θα τον είχε πετάξει έξω προ πολλού. Εδώ, δεν τον αγγίζει κανείς. Η πρυτανεία και η διοίκηση της Σχολής είναι γνώστες της συμπεριφοράς του. Γνωρίζουν τα γεγονότα από έγγραφες καταγγελίες. Φευ, δεν κάνουν τίποτε. Τι θα μπορούσαν να κάνουν; Πολλά. Από την ενεργοποίηση του πειθαρχικού συμβουλίου κρίσης καθηγητών ΑΕΙ μέχρι να στείλουν την υπόθεση στον εισαγγελέα, ή και τα δύο μαζί. Οσο κάθονται με τα χέρια σταυρωμένα, τόσο εμμέσως ενθαρρύνουν ανήθικες συμπεριφορές οι οποίες διαστρέφουν περαιτέρω τα επαγγελματικά κίνητρα επίδοσης και αξιολόγησης, δημιουργώντας ένα άρρωστο οργανωσιακό κλίμα.
Η περίπτωση αυτή είναι μια μικρογραφία (χωρίς δυστυχώς να είναι η χειρότερη) των μακροχρόνιων θεσμικών διαδικασιών που οδήγησαν τη χώρα στη χρεοκοπία: αντιεπαγγελματικές και ανήθικες συμπεριφορές που γίνονται ανεκτές από τους διοικούντες, στρέβλωση κινήτρων, ενθάρρυνση (και άρα κλιμάκωση) παρόμοιων συμπεριφορών, διαστροφή της θεσμικής λειτουργίας, επικράτηση του αμοραλισμού, πτώση ποιότητας παντού. Δυστυχώς, αυτή είναι η Ελλάδα. Ακόμα και μέσα στη χρεοκοπία της αποστρέφει το πρόσωπο από την αθλιότητά της, δυσκολεύεται να αλλάξει.
(πηγη ΤΟ ΒΗΜΑ)
Υπάρχει ένα ενδιαφέρον κόλπο για να μένουν τα πράγματα τελματωμένα. Η συνταγή είναι απλή: 1) Θέτεις έναν ευγενή αλλά μαξιμαλιστικό στόχο. 2) Βαφτίζεις αυτόν τον στόχο ποιοτικό, οπότε δεν έχει μετρήσιμους δείκτες ώστε να αξιολογείται αντικειμενικά η πρόοδος ή η οπισθοδρόμηση. 3) Καταγγέλλεις όλες τις μικρές αλλαγές σαν οπορτουνισμό ή ρεφορμισμό, που σε απομακρύνουν από τον στόχο. Στηλιτεύεις ακόμη και τις αλλαγές οι οποίες πασιφανώς οδηγούν στον στόχο, διότι αποπροσανατολίζουν τον λαό και δεν τον οδηγούν να επιτύχει το μέγιστο. 4) Συγκρίνεις τα πάντα με αυτό το μέγιστο, αλλά φανταστικό ιδανικό, οπότε κάθε πτυχή της πραγματικότητας μοιάζει μηδαμινή. Και μετά... 5) Κάαααθεσαι και καταγγέλλεις.
Αυτό είναι το καλαμπούρι περί σοσιαλιστικής κοινωνίας στην οποία όλοι θα είναι ίσοι κι ευτυχισμένοι. Αλλά έχει εφαρμογή παντού, ακόμη και στην ανώτατη παιδεία. Εκεί ο ευγενής στόχος είναι η «ποιοτική παιδεία», η οποία φυσικά δεν είναι μετρήσιμη. Πολλοί εξ ευωνύμων καταγγέλλουν τα εκπαιδευτικά συστήματα άλλων χωρών, «επειδή εμπορευματοποιούν την ανώτατη εκπαίδευση και βγάζουν ειδικούς επιστήμονες με δεξιότητες που προτιμά η αγορά, αντί να βγάζουν ολοκληρωμένους πολίτες ή ανθρώπους».
Το δεύτερο βέβαια δεν ορίζεται. Κανείς δεν εξηγεί πώς είναι ο ολοκληρωμένος άνθρωπος. Δεν υπάρχει «πολιτόμετρο» ή «ανθρωπόμετρο» για να ξέρουμε πόσο ολοκληρωμένος βγαίνει κάποιος από ένα πανεπιστήμιο και συνεπώς δεν ξέρουμε πόσους ολοκληρωμένους πολίτες ή ανθρώπους βγάζει ένα πανεπιστήμιο. Επομένως δεν μπορούμε να συγκρίνουμε ΑΕΙ, πρακτικές και δασκάλους. Αν ξέραμε δηλαδή ότι σύμφωνα με τις μετρήσεις το Καποδιστριακό, π.χ., βγάζει πιο ολοκληρωμένους πολίτες από το Δημοκρίτειο, θα ψάχναμε τι κάνει καλά το Καποδιστριακό και τι πρέπει να αλλάξει στο Δημοκρίτειο. Μη γνωρίζοντας όμως σε τι συνίσταται αυτή η «ποιοτική παιδεία», την οποία διάφοροι κηρύσσουν, επιτρέπεται και στο Καποδιστριακό και στο Δημοκρίτειο να συνεχίσουν αυτό που κάνουν χωρίς να αλλάζει τίποτε. Η αναπαραγωγή του τέλματος έχει και θεωρητική δικαιολόγηση.
Από την άλλη πλευρά, ο αριθμός των επιστημόνων που ζητεί η αγορά μπορεί να μετρηθεί. Υπολογίζεις πόσοι απόφοιτοι του Χ πανεπιστημίου βρίσκουν δουλειά συναφή με το αντικείμενο σπουδών τους και κατατάσσεις το πανεπιστήμιο ανάμεσα στα επιτυχημένα ή τα αποτυχημένα. Για αυτόν ακριβώς τον λόγο ένα μεγάλο μέρος της πανεπιστημιακής κοινότητας βδελύσσεται την αξιολόγηση των ακαδημαϊκών ιδρυμάτων. Η αξιολόγηση αναγκαστικά θα καταλήξει σε κάποιους ποσοτικοποιημένους δείκτες και αναγκαστικά κάποιες κατεστημένες πρακτικές θα πρέπει να αλλάξουν. Αν διαπιστώσουμε, π.χ., ότι οι απόφοιτοι του Οικονομικού Πανεπιστημίου βρίσκουν πιο εύκολα δουλειά από το ΑΠΘ, θα ξέρουμε ότι κάτι δεν πάει καλά στο Αριστοτέλειο και κάποια πράγματα θα αλλάξουν.
Φυσικά, ένα ΑΕΙ δεν κρίνεται μόνο από τον αριθμό των πτυχιούχων που βρίσκουν δουλειά, υπάρχουν κι άλλοι -δεκάδες- δείκτες που πρέπει να μετρηθούν και να αξιολογηθούν. Αρκεί να μετρηθούν. Διότι προς το παρόν τα δικά μας ΑΕΙ είναι άγνωστο πόσους «ολοκληρωμένους ανθρώπους» βγάζουν, αλλά είναι γνωστό και πόσους ανέργους παράγουν.
Το πανεπιστήμιο του Χάρβαρντ παραμένει στην κορυφή της λίστας με τα 500 καλύτερα πανεπιστήμια του κόσμου για όγδοη συνεχή χρονιά, ενώ δύο ελληνικά πανεπιστήμια, το Εθνικό και Καποδιστριακό της Αθήνας και το Αριστοτέλειο της Θεσσαλονίκης, περιλαμβάνονται στη λίστα.
Οκτώ αμερικανικά πανεπιστήμια βρίσκονται στις 10 πρώτες θέσεις της Ακαδημαϊκής Ταξινόμησης των Παγκόσμιων Πανεπιστημίων (ARWU) για το 2010, που δημοσιεύεται από το 2003, ενώ ακόμα 54 φιγουράρουν στις 100 πρώτες θέσεις.
Το Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο της Αθήνας βρίσκεται στην 221η θέση σε παγκόσμιο επίπεδο και στην 85η σε ευρωπαϊκό, ενώ σύμφωνα με την ARWU είναι το καλύτερο πανεπιστήμιο της Ελλάδας με δεύτερο το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο της Θεσσαλονίκης. Αλλωστε το Αριστοτέλειο καταλαμβάνει την 124η θέση στην κατατάξη με τα καλύτερα ευρωπαϊκά πανεπιστήμια και την 301η θέση παγκοσμίως.
Μαζί με το Χάρβαρντ στις πρώτες 10 θέσεις της παγκόσμιας κατάταξης βρίσκονται το Μπέρκλεϊ, το Στάνφορντ, το MIT, το Κέμπριτζ, το Ινστιτούτο Τεχνολογίας της Καλιφόρνιας, το Πρίνστον, το Κολούμπια, τα πανεπιστήμια του Σικάγου και της Οξφόρδης.
Η ARWU χρησιμοποιεί έξι δείκτες για να κατατάξει τα πανεπιστήμια -ανάμεσά τους ο αριθμός των αποφοίτων και καθηγητών τους που έχουν κερδίσει βραβείο Νόμπελ, ο αριθμός σημαντικών ερευνητών που διδάσκουν σε αυτά, ο αριθμός των άρθρων που έχουν δημοσιεύσει καθηγητές των πανεπιστημίων και έχουν αναφερθεί σε μεγάλες εφημερίδες και η απόδοση των φοιτητών τους.
www.kathimerini.gr με πληροφορίες από ΑΠΕ-ΜΠΕ
Αναρτήσεις
Όλα τα σχόλια
