
--Στεφανάδης Χριστόδουλος, Καθηγητής Καρδιολογίας του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών, Γ.Ν.Α. «ΙΠΠΟΚΡΑΤΕΙΟ».
-- Ηλιοδρομίτης Ευστάθιος, Αναπληρωτής Καθηγητής Καρδιολογίας του Εθνικού και
εδω ακουγεται ο παλμος της ιατρικης κοινοτητας
Στην αίθουσα όλα ήταν έτοιµα: οι γιατροί µε τους βοηθούς βρίσκονταν στη θέση τους, ενώ επάνω στα τραπεζάκια είχαν τοποθετηθεί τα πιεσόµετρα και οι φορητοί υπολογιστές. Ακόµη και η αυτοσχέδια αίθουσα αναµονής είχε στηθεί, µε τα χαρτάκια προτεραιότητας να περιµένουν όσους ήθελαν να εξεταστούν. Κι ενώ όλα αυτά θα περίµενε κανείς να τα δει σε κάποιο νοσοκοµείο ή ιατρείο, συνέβησαν το περασµένο τριήµερο στην αίθουσα εκδηλώσεων στο Μετρό Συντάγµατος.
Με σύνθηµα «Τι ξέρεις για την καρδιά σου; Μάθε περισσότερα», το Ελληνικό Ιδρυµα Καρδιολογίας (ΕΛΙΚΑΡ) στην προσπάθειά του να ενηµερώσει και να ευαισθητοποιήσει τους πολίτες για την αξία της πρόληψης των καρδιαγγειακών νοσηµάτων πραγµατοποίησε για δεύτερη συνεχή χρονιά το πρόγραµµα Εκτίµηση Καρδιαγγειακού Κινδύνου. Υλοποιήθηκε, µάλιστα, µε την επιστηµονική συνδροµή της Καρδιολογικής Κλινικής του Γενικού Νοσοκοµείου Αθηνών «Λαϊκό».
Καρδιολόγοι από τα µεγάλα δηµόσια νοσοκοµεία, όπως ο «Ευαγγελισµός», το «Ιπποκράτειο» και το Νοσοκοµείο Νίκαιας, αλλά και από διάφορα ιδιωτικά νοσοκοµεία βρέθηκαν από το πρωί της Παρασκευής έως το µεσηµέρι της Κυριακής στην «αίθουσα εξετάσεων» προκειµένου να εξετάσουν τους πολίτες, οι οποίοι έκαναν δωρεάν ιατρικό έλεγχο. Οπως εξηγεί στα «ΝΕΑ» ο καρδιολόγος, επιστηµονικός υπεύθυνος του ΕΛΙΚΑΡ και επιστηµονικός υπεύθυνος της εκδήλωσης κ. Δηµήτρης Σακελλαρίου, η διαδικασία ήταν απλή: «Μετρώντας την αρτηριακή πίεση του πολίτη και λαµβάνοντας υπόψη δύο ακόµη παράγοντες, το κάπνισµα αλλά και την τιµή της χοληστερόλης, µπορούµε µέσω ειδικού ηλεκτρονικού προγράµµατος της Ευρωπαϊκής Καρδιολογικής Εταιρείας να κάνουµε εκτίµηση για την πιθανότητα εγκεφαλικού ή καρδιαγγειακού νοσήµατος την επόµενη δεκαετία».
Η µεσογειακή διατροφή
Κι ενώ µέχρι πριν από περίπου τέσσερις δεκαετίες µπορεί τα νοσήµατα αυτά να µην ήταν ευρέως γνωστά στη χώρα µας, µιας και τους Ελληνες προστάτευε η µεσογειακή διατροφή, από το 1970 και µετά οι θάνατοι από ισχαιµική καρδιοπάθεια σε ανθρώπους κάτω των 65 ετών υπολογίζεται πως αυξήθηκαν κατά σχεδόν 40%, τη στιγµή που σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες τα ποσοστά χρόνο µε τον χρόνο µειώνονται. Είναι γεγονός, πάντως, πως κάθε χρόνο 20.000 νέα εµφράγµατα κάνουν την εµφάνισή τους. «Ακόµα και δύο ανθρώπους να ευαισθητοποιήσουµε και να πάνε στον γιατρό, κέρδος έχουµε», συµπληρώνει. Η ανταπόκριση του κοινού στην εκδήλωση ήταν πολύ µεγάλη. Είναι ενδεικτικό πως από τις 9.30 το πρωί της Παρασκευής έως τις 3 το µεσηµέρι της ίδιας ηµέρας περισσότεροι από 1.000 πολίτες έκαναν τη δωρεάν εξέταση για τον προσδιορισµό του καρδιαγγειακού κινδύνου. Πέρυσι, από τα τραπεζάκια των γιατρών πέρασαν περίπου 3.000 Ελληνες, αριθµό τον οποίο οι υπεύθυνοι του προγράµµατος πιστεύουν πως ξεπέρασαν στη φετινή εκδήλωση.Γυναίκες και άνδρες από 18 ετών και άνω έπαιρναν σειρά για να εξεταστούν και να συµβουλευτούν τους γιατρούς.
Κάποιοι από αυτούς γνώριζαν για το πρόγραµµα. Κάποιοι άλλοι πηγαίνοντας προς τις αποβάθρες του Μετρό σταµατούσαν για µία εξέταση. Ολοι, πάντως, έκαναν λόγο για µια πρωτοβουλία και µια πρώτης τάξεως ευκαιρία να µετρήσουν την πίεσή τους και να δουν πόσο πιθανόν είναι στο µέλλον να αντιµετωπίσουν κάποιο πρόβληµα στην καρδιά. Ο κ. Τάσος Γιάνναρης µε τη σύζυγό του Μαρία, ερχόµενοι για να πάρουν το Μετρό, βρέθηκαν την Παρασκευή το µεσηµέρι σε εκδήλωση του Ιδρύµατος. «Δεν το γνωρίζαµε αλλά µιας και βρεθήκαµε εδώ είπαµε να περιµένουµε λίγο στην ουρά, προκειµένου να κάνουµε µία εξέταση. Αν και δεν έχουµε κάποιο ιατρικό πρόβληµα ή καρδιαγγειακό ιστορικό, εξεταζόµαστε γιατί δεν είµαστε από εκείνους τους ανθρώπους που το αφήνουν στην τύχη και λαµβάνουν τα µέτρα τους αφού τους χτυπήσει την πόρτα το πρώτο έµφραγµα», δήλωσε ο κ. Γιάνναρης.
Στόχος η ευαισθητοποίηση
Στόχος του προγράµµατος ήταν να καταλάβουν οι Ελληνες ότι η «επιδηµία» των καρδιαγγειακών νοσηµάτων µε κύριες εκδηλώσεις το έµφραγµα και το εγκεφαλικό επεισόδιο θα λάβουν σύντοµα διαστάσεις πανδηµίας εάν δεν υπάρξει ενηµέρωση και ευαισθητοποίηση των πολιτών. «Και δυστυχώς, οι Ελληνες δεν είναι ενηµερωµένοι ούτε εξοικειωµένοι µε την προληπτική ιατρική», τονίζει ο κ. Σακελλαρίου. Συµπληρώνει πως το συγκεκριµένο πρόγραµµα που κάνει την εκτίµηση καρδιαγγειακού κινδύνου έπειτα από 10 χρόνια είναι αξιόπιστο για ανθρώπους από 40 έως 75 ετών.
Τη θλιβερή διαπίστωση της ελλιπούς ενηµέρωσης των πολιτών σχετικά µε τα θέµατα υγείας και δη... καρδιάς επιβεβαιώνουν και τα στοιχεία του Κοινωφελούς Ιδρύµατος. Το 50% όσων έχουν πάρει µέρος σε προγράµµατα πρόληψης είχαν ανεβασµένα ποσοστά χοληστερόλης – πάνω από 200 που είναι η ανώτατη τιµή. Από αυτούς, οι µισοί παρ’ όλο που είχαν πρόβληµα δεν έκαναν κάτι για να αλλάξουν τις συνήθειές τους – καθιστική ζωή, διατροφή. Αλλαγή συνηθειών ζήτησε η γιατρός από την κ. Ρίκα Μεσσίνα, η οποία κάθησε την Παρασκευή σε ένα από τα τραπεζάκια. «Είναι µία πολύ καλή πρωτοβουλία, ακόµη και για ανθρώπους σαν εµένα που ενηµερώνοµαι και κάνω τις απαιτούµενες εξετάσεις αρκετά συχνά». Ενδεικτικό της άγνοιας είναι και το γεγονός ότι από τους περίπου 30.000 πολίτες που πήραν µέρος σε προγράµµατα του Ιδρύµατος, το 19% ήταν παχύσαρκοι, το 42% υπέρβαροι και το 58% ακολουθούσαν καθιστικό τρόπο ζωής.
Γιατροί κατέλαβαν συμβολικά τα γραφεία της διοίκησης του Γενικού Νοσοκομείου Ζακύνθου "ο Άγιος Διονύσιος" χθες το πρωί, διαμαρτυρόμενοι για το γεγονός ότι μέτρησαν πέντε ημέρες χωρίς καρδιολόγο, αφού παραιτήθηκε και ο τελευταίος που είχε απομείνει. Το νοσοκομείο, που είναι και το μοναδικό στην πρωτεύουσα του νησιού, εδώ και τουλάχιστον τέσσερις μήνες, λειτουργούσε με έναν μόνο καρδιολόγο, τον Πέτρο Στραβοπόδη, με τις εφημερίες του να φτάνουν τις 30 ημέρες τον μήνα. Ο τελευταίος, ήταν επιμελητής Α'' Καρδιολογίας και παρά το γεγονός ότι έχει εγκριθεί για τη θέση του διευθυντή, αρνείται να γυρίσει στο νοσοκομείο, αν δεν προσληφθεί και ένας δεύτερος καρδιολόγος.
Η “έντονη παρεμβατικότητα” από πλευράς των δύο προηγούμενων διοικήσεων, με ατυχείς επιλογές στους διορισμούς και στη διαχείριση του ανθρωπίνου δυναμικού καλλιέργησαν δυσμενές κλίμα, με αποτέλεσμα αλλεπάλληλες παραιτήσεις από πλευράς των ιατρών. Συγκεκριμένα, μέσα σε δύο χρόνια έχουν παραιτηθεί 10 ιατροί. Με τις παραιτήσεις εντάθηκε ο όγκος εργασίας για τους εναπομείναντες, που επίσης οδηγήθηκαν στην παραίτηση. Φυσικά, η φήμη του νοσοκομείου λειτουργεί απωθητικά και για τους νέους ιατρούς.
Παρά τη δυσκολία της κατάστασης “υπάρχουν λύσεις”, τονίζει ο Νίνος Ποταμίτης, πρόεδρος της Ένωσης Νοσοκομειακών Ιατρών Ζακύνθου. “Ζητήσαμε να έρθει στο νοσοκομείο επικουρικός ιατρός. Υπάρχει μάλιστα και προσφορά από καρδιολόγο στο Αγρίνιο”. Ωστόσο, σύμφωνα με τον νόμο, ο καρδιολόγος αυτός “θεωρείται πολύ έμπειρος για να του επιτραπεί κάτι τέτοιο”, αφού η προϋπηρεσία του ξεπερνά το όριο των 7 ετών που ορίζει ο νόμος. “Το υπουργείο πρέπει να ξεπεράσει τις νομικές αγκυλώσεις και να βοηθήσει, όμως είναι ανάλγητοι”.
Διαφορετικά, επισημαίνει ο Ν. Ποταμίτης, “θα πρέπει να κηρυχθεί το νησί σε έκτακτη υγειονομική ανάγκη”, κάτι που πρότεινε η Ένωση Νοσοκομειακών Ιατρών Ζακύνθου. Με αυτόν τον τρόπο, “θα αναγνωρίζονταν οι ειδικές συνθήκες ασφάλειας και θα μπορούσε να στελεχωθεί το νοσοκομείο με στρατιωτικούς ιατρούς”. Κάτι που προφανώς θα προκαλούσε αναστάτωση και πανικό στις τοπικές επιχειρήσεις στον κλάδο του Τουρισμού, αλλά μπροστά στην προοπτική επίλυσης του προβλήματος, το κέρδος θα ήταν σαφέστατα μεγαλύτερο.
Σοβαρά προβλήματα αντιμετωπίζουν λόγω έλλειψης προσωπικού, ιατρών, νοσηλευτών και προμηθειών, η πνευμονολογική κλινική και το ακτινολογικό εργαστήριο.