Την αλόγιστη
χρήση των αντιβιοτικών που οδηγεί στην αχρήστευσή τους, τόνισαν μεταξύ
άλλων σε συνέντευξη που έγινε με αφορμή την Ευρωπαϊκή Ημέρα Αντιβιοτικών
εκπρόσωποι φορέων, παρουσία της Γενικής Γραμματέας Δημόσιας Υγείας
Χριστίνας Παπανικολάου και της Προέδρου του ΚΕ.ΕΛ.Π.ΝΟ. κας Τζένης
Κρεμαστινού.
Τονίζοντας ότι η κατανάλωση αντιβιοτικών πρέπει να γίνεται μόνο όταν
αυτά έχουν συνταγογραφηθεί από γιατρό οι επιστήμονες παρουσίασαν
στοιχεία, σύμφωνα με τα οποία αν και η Ελλάδα παραμένει σε υψηλά επίπεδα
κατανάλωσης αντιβιοτικών, η χώρα μας σε σύγκριση με το 2011, εμφάνισε
από τα υψηλότερα ποσοστά μείωσης της συνολικής κατανάλωσης αντιβιοτικών
στην Ευρώπη (περισσότερο από 9%).
Όσον αφορά την κατανάλωση στα νοσοκομεία, η χώρα μας εμφανίζει κι εδώ
σημαντική μείωση και βρίσκεται από την 4η θέση το 2011 στην 7η θέση το
2012, πίσω από την Φιλανδία, Ιταλία, Λιθουανία, Λετονία, Γαλλία και
Εσθονία. Η Ελλάδα είναι από τις ευρωπαϊκές χώρες που τα τελευταία χρόνια
εμφανίζουν σταθερή μείωση της κατανάλωσης των αντιβιοτικών τόσο στην
κοινότητα όσο και στο νοσοκομειακό χώρο.
Η Ελλάδα ανήκει στις χώρες που έχουν πληγεί περισσότερο από
πολυανθεκτικά μικρόβια, κυρίως όσον αφορά τους χώρους παροχής υπηρεσιών
υγείας καθώς και στην κοινότητα. Συγκεκριμένα, το 25% των
κολοβακτηριδίων που προκαλούν ουρολοιμώξεις σε ασθενείς της κοινότητας
παράγουν ευρέος φάσματος β-λακταμάσες που τα καθιστούν ανθεκτικά σχεδόν
σε όλες τις κεφαλοσπορίνες και τα πενικιλλινούχα αντιβιοτικά, ενώ το 10%
είναι ανθεκτικό σε ακόμη πιο προωθημένα αντιβιοτικά όπως οι κινολόνες.
Τα ποσοστά των πνευμονιοκόκκων, βασικό αίτιο σοβαρών λοιμώξεων
αναπνευστικού, που δεν είναι ευαίσθητα στην πενικιλλίνη ξεπερνούν το 40%
και τα μισά εξ αυτών είναι ανθεκτικά σε περισσότερες από δύο
διαφορετικές ομάδες αντιβιοτικών (πολυανθεκτικά στελέχη). Στα νοσοκομεία
μας, τα επικρατούντα πολυανθεκτικά είδη μικροβίων είναι: η Klebsiella,
το Acinetobacter και η Pseudomonas. Σύμφωνα με δεδομένα από το Εθνικό
Δίκτυο Μελέτης Μικροβιακής Αντοχής WHONET, το 30% των νοσοκομειακών
στελεχών Klebsiella, το 30% των στελεχώνPseudomonas και το 80% των
Acinetobacter είναι ανθεκτικά στις καρβαπενέμες, τα πλέον προωθημένα
αντιβιοτικά. Τα ποσοστά αντοχής στις καρβαπενέμες είναι ακόμα υψηλότερα
σε στελέχη που προέρχονται από ασθενείς των μονάδων εντατικής θεραπείας.
Τα προαναφερθέντα πολυανθεκτικά μικρόβια προκαλούν περίπου 5000 σοβαρές
νοσοκομειακές λοιμώξεις και περισσότερους από 1000 θανάτους ετησίως.
Φέτος η χρονιά είναι αφιερωμένη στην εκστρατεία ενημέρωσης κατά της
αυτοθεραπείας (self medication), δηλαδή της επιλογής χρήσης των
αντιβιοτικών, από τους ίδιους τους ασθενείς χωρίς να έχουν ζητήσει γνώμη
γιατρού..
Αξίζει να σημειωθεί ότι σε δημοσκόπηση που έκανε το ΚΕΕΛΠΝΟ το Νοέμβριο
του 2014, περίπου ένας στους τέσσερις, δήλωσε ότι έχει στο σπίτι του
αντιβιοτικό για ώρα ανάγκης. Ακόμη σύμφωνα με τα αποτελέσματα της
δημοσκόπησης προκύπτουν τα εξής:
Ένας στους δυο ενήλικες άνω των 18 ετών έχει πάρει κάποιο αντιβιοτικό
τον τελευταίο χρόνο. Το ποσοστό αυτό παραμένει σταθερό τα τελευταία
χρόνια. Οι κυριότερες αιτίες λήψης αντιβιοτικού είναι σταθερά οι
λοιμώξεις του ανώτερου αναπνευστικού
Ένας στους τέσσερις που λαμβάνει αντιβιοτικό το παίρνει χωρίς συνταγή
(24,2%), είτε αγοράζοντάς το (15,6%) είτε έχοντάς το στο σπίτι από πριν
(8,6%). Από αυτούς ένα πολύ μικρό ποσοστό προσκομίζει συνταγή εκ των
υστέρων (6% το 2014).
Ενθαρρυντικό είναι το ποσοστό 45% (σταθερό από πέρυσι) που δηλώνει ότι
δεν θα πάρει αντιβιοτικά στο επόμενο κρυολόγημα ή γρίπη και που είναι
αυξημένο σε σχέση με το παρελθόν, και το ποσοστό 92% που δήλωσε ότι δεν
πήρε αντιβιοτικό για συνάχι. Παράλληλα, η συνταγογράφηση αντιβιοτικών
από γιατρό παρουσιάζει σημαντική μείωση, γεγονός που σηματοδοτεί την
ανάγκη ελέγχου της λήψης αντιβιοτικών χωρίς συνταγή από τον Έλληνα
πολίτη.
Κατά τη συνέντευξη επίσης τονίστηκαν τα εξής:
Η σημασία της εκπαίδευση των ιατρών στην ορθολογική χρήση των
αντιβιοτικών η οποία πρέπει να αρχίζει από τα φοιτητικά χρόνια και να
συνεχίζεται για όλες τις ιατρικές ειδικότητες όπως και για τους
φαρμακοποιούς
Η ανάγκη εφαρμογής άμεσων διαγνωστικών τεστ από τον ίδιο τον ιατρό που
ασκεί πρωτοβάθμια περίθαλψη στον ασθενή με φαρυγγοαμυγδαλίτιδα, με τα
οποία θα διευκρινίζεται άμεσα αν πρόκειται για ιογενή λοίμωξη, οπότε δεν
πρέπει να χορηγηθούν αντιβιοτικά
Η εφαρμογή της υφιστάμενης νομοθεσίας που απαγορεύει την άνευ συνταγής
ιατρού χορήγηση αντιβιοτικών από τα φαρμακεία (over the counter)
Θα πρέπει να ενισχυθεί η δράση της Ομάδας Επιτήρησης Κατανάλωσης και
Χρήσης Αντιβιοτικών (ΟΕΚΟΧΑ) που πρόσφατα συγκροτήθηκε σύμφωνα με το νέο
νόμο στα ελληνικά νοσοκομεία έτσι ώστε να μπορεί να ασχοληθεί
εντεταλμένα με το συγκεκριμένο αντικείμενο
Η ανάγκη συνεχούς ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης του κοινού για την ορθολογική χρήση των αντιβιοτικών
Με αφορμή την Ευρωπαϊκή Ημέρα Ενημέρωσης – Ευαισθητοποίησης για τα
Αντιβιοτικά το ΚΕ.ΕΛ.Π.ΝΟ. έχει οργανώσει ειδική ομάδα εργασίας, η οποία
έχει ως αντικείμενο την ορθολογική χρήση των αντιβιοτικών και η οποία
κάθε χρόνο πραγματοποιεί δράσεις με σκοπό την ενημέρωση όλων όσων
εμπλέκονται στη χρήση των αντιβιοτικών, συνταγογραφούντων και
καταναλωτών (ΜΜΕ, ιστοσελίδες επιστημονικών εταιρειών, twitter και
Ενημερωτικό Δελτίο του ΚΕ.ΕΛ.Π.ΝΟ., έντυπο ενημερωτικό υλικό και αφίσες
για τα νοσοκομεία και τα Κέντρα Υγείας, όπως και ειδικά περίπτερα σε
πολυσύχναστους χώρους, όπου διανέμεται στο κοινό έντυπο ενημερωτικό
υλικό).
Αναρτήσεις
