«Το σύστημα υγείας εξακολουθεί και είναι λειτουργικό με τις υπεράνθρωπες προσπάθειες των ιατρών και όλου του υγειονομικού προσωπικού. Από δω και πέρα πρέπει να γίνει ένας σχεδιασμός με την συμμετοχή επιστημονικών φορέων, κοινωνικών αλλά και πολιτικών. Δυστυχώς, διάφορες σκοπιμότητες, έχουν παγιδεύσει το διάλογο σε μια οξύτατη αντιπαράθεση αποσπασματικών προσεγγίσεων και γενικεύσεων, που συσκοτίζουν συχνά ή και αποκρύπτουν τα βαθύτερα αίτια της κρίσης».
Στις προσπάθειες που γίνονται προκειμένου να αντιμετωπιστούν οι χρόνιες παθήσεις που παρουσιάζει το εθνικό σύστημα υγείας, αναφέρεται, μεταξύ άλλων, σε συνέντευξή του στη «δ», ο Γραμματέας του Ιατρικού Συλλόγου Ρόδου και επικεφαλής του τομέα Υγείας της ΝΟΔΕ, κ. Ηλίας Τσέρκης.
«Η εμμονή στα στερεότυπα της εθνικής μας παθολογίας, στην κρατικοδίαιτη λογική, που
προστατεύει ομάδες και συμφέροντα, στη σιγουριά του παρωχημένου και στην αδράνεια του ανορθολογικού, υπονομεύει τη δυνατότητα μετατροπής της κρίσης, σε φυγή προς τα εμπρός και δημιουργία νέων ευκαιριών», δηλώνει ο κ. Τσέρκης.
Με αφορμή την εκλογή του στη θέση του Γραμματέα του Ιατρικού Συλλόγου, ο κ. Τσέρκης δηλώνει:
«Είναι σημαντικό, εμείς οι ίδιοι να πιστέψουμε αλλά και να αναδείξουμε με την καθημερινή στάση και παρουσία μας, ότι είναι ευθύνη το να είσαι Ιατρός και ότι η Ιατρική ιδιότητα εκτός από την επαγγελματική της διάσταση έχει και μια ευρύτερα κοινωνική.
Σε αυτή την αρχή θέλουμε και την κοινωνία μαζί μας»
Η συνέντευξη του κ. Ηλία Τσέρκη, αναλυτικά:
• Στις πρόσφατες εκλογές του Ιατρικού Συλλόγου Ρόδου αναδειχθήκατε στη θέση του Γενικού Γραμματέα. Ποιοι είναι οι στόχοι σας;
Η εκλογή στην θέση του Γενικού Γραμματέα στον μεγαλύτερο επιστημονικό σύλλογο της νησιωτικής Ελλάδας, μου δίνει μεγάλη χαρά και συγκίνηση, αναλογίζομαι βεβαίως και τις ευθύνες που επωμίζομαι. Όπως γίνεται κατανοητό η προσπάθεια είναι συλλογική από τα 11 μέλη που απαρτίζουμε το Διοικητικό Συμβούλιο του Ιατρικού Συλλόγου Ρόδου αλλά και από τους λοιπούς συναδέλφους που έχουν τη διάθεση να προσφέρουν από οποιαδήποτε θέση. Τα 7 από τα 11 μέλη του είναι κάτω των 45 ετών δεδομένο που γεννά προσδοκίες και πρέπει να προσδώσουμε νέα δυναμική, να συνεχίσουμε με μεγαλύτερη ένταση και περισσότερη φρεσκάδα το έργο που έκανε το προηγούμενο Διοικητικό Συμβούλιο. Συνδυάζουμε την εμπειρία των παλαιών μελών με την ορμή και τη διάθεση δημιουργίας και προσφοράς των νέων. Πιστεύω ότι η αποτελεσματικότητα και τα έργα μας, θα μας δικαιώσουν.
Είναι σημαντικό, εμείς οι ίδιοι να πιστέψουμε αλλά και να αναδείξουμε με την καθημερινή στάση και παρουσία μας, ότι είναι ευθύνη το να είσαι Ιατρός και ότι η Ιατρική ιδιότητα εκτός από την επαγγελματική της διάσταση έχει και μια ευρύτερα κοινωνική.
Σε αυτή την αρχή θέλουμε και την κοινωνία μαζί μας.
• Σας ικανοποιεί η κατάσταση που επικρατεί στον τομέα Υγείας καθώς στη Ρόδο και στα άλλα νησιά υπάρχουν προβλήματα που ακόμη χρήζουν επίλυσης;
Η υποχρηματοδότηση της Υγείας σε επίπεδα κάτω του 5 % και σε ένα ΑΕΠ που έχει υποστεί μείωση πάνω από 30 % σίγουρα επηρέασε αρνητικά και την στελέχωση των ιατρείων στα νησιά μας. Όπως επηρέασε και τις παρεχόμενες υπηρεσίες. Ωστόσο, τηρουμένων των αναλογιών το σύστημα εξακολουθεί και είναι λειτουργικό με τις υπεράνθρωπες προσπάθειες των ιατρών και όλου του υγειονομικού προσωπικού.
Από δω και πέρα πρέπει να γίνει ένας σχεδιασμός με την συμμετοχή επιστημονικών φορέων, κοινωνικών αλλά και πολιτικών. Δυστυχώς διάφορες σκοπιμότητες έχουν παγιδεύσει το διάλογο σε μια οξύτατη αντιπαράθεση αποσπασματικών προσεγγίσεων και γενικεύσεων, που συσκοτίζουν συχνά ή και αποκρύπτουν τα βαθύτερα αίτια της κρίσης.
Η εμμονή στα στερεότυπα της εθνικής μας παθολογίας, στην κρατικοδίαιτη λογική που προστατεύει ομάδες και συμφέροντα, στη σιγουριά του παρωχημένου και στην αδράνεια του ανορθολογικού, υπονομεύει τη δυνατότητα μετατροπής της κρίσης, σε φυγή προς τα εμπρός και δημιουργία νέων ευκαιριών.
Όλα αυτά έχουν αντίκτυπο στον τομέα της υγείας με τα εκατομμύρια ανασφαλίστους και την τεράστια ανεργία που μαστίζει τους νέους, αλλά και τους ασφαλισμένους που έχει αυξηθεί η συμμετοχή τους για να έχουν ποιοτική πρόσβαση σε υπηρεσίες υγείας. Αυτό έχει αντίκτυπο σε υπερθετικό βαθμό και στους νησιώτες, αφού επιβαρύνονται επιπλέον με έξοδα μετακίνησης και διαμονής για να εξεταστούν από ειδικευμένους ιατρούς σε άλλες πόλεις της χώρας.
• Σας ανησυχεί το γεγονός ότι το νοσοκομείο της Ρόδου άρχισε να παρουσιάζει ελλείψεις σε φάρμακα; Πως μπορούν να αντιμετωπιστούν αυτές οι δυσλειτουργίες;
Δεν έχω ενημερωθεί σχετικά περί των ελλείψεων που αναφέρετε, ωστόσο το νοσοκομείο πρέπει να διαθέτει φάρμακα μόνο για τους νοσηλευόμενους και να μην εμπλέκεται στην διάθεση φαρμάκων και σε άλλες κατηγορίες ασθενών.
Το νοσοκομείο είναι δευτεροβάθμια δομή και κακώς έχει επιβαρυνθεί με υπηρεσίες πρωτοβάθμιας φροντίδας Υγείας.
Η αποσυμφόρηση των δομών του νοσοκομειακού μας ιδρύματος προϋποθέτει σωστή οργάνωση και εύρυθμη λειτουργία του Συστήματος της Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας. Αυτό δεν έχει πραγματοποιηθεί ακόμα και είναι σε πλήρη εξέλιξη η μεταρρύθμιση.
Γενικά ο χώρος της Υγείας, έχει υποστεί τα τελευταία τριάντα χρόνια μια μεγάλη μετάλλαξη – από απλή μικροαστική βιοτεχνία, σ’ ένα τεράστιο βιομηχανικό σχήμα. Ένα σχηματισμό που απασχολεί πια χιλιάδες εργαζομένους, καταναλώνοντας το μεγάλο μερίδιο του ΑΕΠ. Την ίδια εποχή, η διεθνής «νοσοκεντρική στάση» των συστημάτων υγείας, με την αλλαγή του επιδημιολογικού προφίλ και την είσοδο πολύ ακριβών νέων φαρμάκων και εξειδικευμένης βιοϊατρικής τεχνολογίας, διογκώνει παντού τις δαπάνες περίθαλψης.
• Τι φταίει και δεν έχει αντιμετωπιστεί το πρόβλημα της έλλειψης ιατρών στο νοσοκομείο Ρόδου και στα κέντρα υγείας; Μπορούν να λειτουργήσουν θετικά τα κίνητρα που δίνει με νομοσχέδιο που θα κατατεθεί την επόμενη εβδομάδα το υπουργείο Υγείας;
Είναι καθαρά θέμα οικονομικής συγκυρίας. Ποιος Υπουργός Υγείας, Οικονομικών ή βουλευτής θα μπορούσε να διορίσει προσωπικό και δεν θα το έκανε;
Εδώ βέβαια παρατηρείται και το φαινόμενο να προκηρύσσονται θέσεις ορισμένης διάρκειας και να μην προτιμώνται από τους συναδέλφους.
Πέρα από τα οικονομικά κίνητρα σίγουρα και τα επιστημονικά είναι κάτι που πρέπει να τεθούν σε εφαρμογή. Η άσκηση της ιατρικής σε απομονωμένα μέρη δεν είναι εύκολη υπόθεση. Είναι ήρωες οι ιατροί που ασκούν ιατρική σε απομονωμένα μέρη, για αυτό το λόγο το αποφεύγουν διότι είναι εις βάρος της επιστημονικής τους εξέλιξης και της προσωπικής τους γαλήνης.
Η επαναφορά του αγροτικού ως υποχρεωτική διαδικασία είναι σωστή και θα δώσει ανάσες στα νησιά μας.
Πρέπει επίσης να εξασφαλίσουμε μια σταθερή και μόνιμη διασύνδεση μέσω τηλεϊατρικής όλων των απομονωμένων νησιών με τη Ρόδο.
• Πόσο έχει επηρεάσει η οικονομική κρίση τους γιατρούς, καθώς ο αριθμός αυτών που φεύγουν και από τη Ρόδο αναζητώντας μια καλύτερη τύχη στο εξωτερικό συνεχώς αυξάνεται;
Αρκετοί συνάδελφοι έχουν υποστεί μεγάλη μείωση των αποδοχών τους δίνοντας σκληρή μάχη με τα οικονομικά προβλήματα και προσπαθούν να επιβιώσουν. Ειδικά σε αυτή τη συγκυρία οι πλέον ευάλωτοι είναι οι νέοι συνάδελφοι. Πολλοί ακόμα ζουν με την οικονομική ενίσχυση των γονιών τους.
Για την φυγή στο εξωτερικό, από τα στοιχεία του Ιατρικού Συλλόγου της Ρόδου υπολογίζονται σε 100 οι συνάδελφοι που διεγράφησαν από εμάς τα τελευταία χρόνια για να αναζητήσουν καλύτερες συνθήκες εργασίας και διαβίωσης. Σε όλη την επικράτεια υπολογίζεται στους 7.500.
Μερικοί από τους λόγους. Οι προσλήψεις στο Δημόσιο έχουν μηδενιστεί εδώ και μια πενταετία. Ο Ιδιωτικός Φορέας Υγείας δεν μπορεί να απορροφήσει όλους τους γιατρούς. Και όταν το κάνει, οι μισθοί είναι εξευτελιστικοί. Τέλος, τα ιδιωτικά ιατρεία υπολειτουργούν, μια και ο Ελληνας ασθενής καταφεύγει τώρα στον δημόσιο τομέα, λόγω ελλείψεως χρημάτων.
Παλαιότερα η απόκτηση ενός πτυχίου εθεωρείτο εγγύηση για την εξεύρεση μιας αξιοπρεπούς και αποδοτικής εργασίας. Ειδικότερα, η απόκτηση του πτυχίου της Ιατρικής εξασφάλιζε μια επιτυχημένη επαγγελματική σταδιοδρομία και εξαίρετο κοινωνικό status quo.
Σήμερα δεν ισχύουν αυτές οι παραδοχές του παρελθόντος.
Ο Ιατρικός πληθωρισμός και η οικονομική δυσπραγία οι κύριοι λόγοι της ιατρικής μετανάστευσης.
• Λειτουργεί όπως πρέπει το διάδοχο σχήμα του ΠΕΔΥ καθώς οι γιατροί που υπηρετούν είναι λίγοι και δεν μπορούν να καλύψουν τις ανάγκες;
Το σχήμα δεν λειτουργούσε σωστά όταν υπηρετούσαν 60 ιατροί στο πρώην ΙΚΑ θα λειτουργήσει τώρα που είναι 13; Προσωπικά θεωρώ πως η απαίτηση για δωρεάν υγεία χωρίς την συμμετοχή των ασφαλισμένων είναι λάθος.
Αρκετοί επικαλούνται τις ασφαλιστικές εισφορές. Ωστόσο οι ασφαλιστικές εισφορές είναι και για την απόκτηση φαρμάκων ή την πραγματοποίηση εργαστηριακών εξετάσεων, όπου και στα δύο υπάρχει συμμετοχή.
Το ΠΕΔΥ είναι στη σωστή κατεύθυνση ως μεταρρύθμιση αλλά να λειτουργήσει σε άλλη λογική κι όχι ως μια κακέκτυπη συνέχεια του πρώην ΙΚΑ.
Είναι σύστημα παροχής πρωτοβάθμιας φροντίδας Υγείας. Δεν χρειάζονται όλες οι ειδικότητες. Χρειάζονται γύρω στις 8 ειδικότητες κορμού και να εμπλέκονται μόνο στα επείγοντα περιστατικά και στους ανασφάλιστους.
Η λογική δωρεάν σε όλους ανεξάρτητα αν είναι τακτικό, έκτακτο, οξύ ή χρόνιο περιστατικό, υποβαθμίζει τις παρεχόμενες υπηρεσίες προς τους πολίτες λόγω συνωστισμού και δημιουργεί συνθήκες ανοργανωσιάς και προχειρότητας.
• Πρέπει να καταργηθεί το πλαφόν στις συνταγογραφήσεις και τις επισκέψεις των ιατρών;
Ό,τι περιορίζει την πρόσβαση στην Υγεία είναι σε λάθος κατεύθυνση, δημιουργεί πολίτες πολλών ταχυτήτων και προκαλεί ανασφάλειες στους χρήστες των υπηρεσιών υγείας όσο και στους λειτουργούς.
Το πλαφόν έχει τη λογική του μαζέματος της σπατάλης και των κλειστών προϋπολογισμών για να μην διογκώνεται το έλλειμα. Ωστόσο, δεν σημαίνει ότι κάποιος που γράφει φτηνά φάρμακα (είναι εντός του πλαφόν) είναι καλός ιατρός και ο σπάταλος είναι ο κακός ιατρός.
Χρειάζονται πέρα από ποσοτικά κριτήρια και ποιοτικά ώστε να γίνονται αυτοί οι έλεγχοι. Αυτοί που κάνουν καταχρήσεις να τιμωρούνται παραδειγματικά ώστε αν δρα αποτρεπτικά και σε άλλους συναδέλφους που κάνουν καταχρήσεις όχι μόνο οικονομικού περιεχομένου αλλά επιστημονικού.
Η λύση εδώ είναι ένας μακροπρόσθεσμος σχεδιασμός επενδύοντας στην προληπτική ιατρική μέσω ενημέρωσης των πολιτών και συχνών υποχρεωτικών προληπτικών εξετάσεων του πληθυσμού.