Η έγκαιρη αναγνώριση κάνει πιο ποιοτική τη ζωή του παιδιού.
Οι γονείς θα πρέπει να ενθαρρύνονται ώστε να αναγνωρίζουν αν το παιδί τους πάσχει από δυσλεξία, όσο το δυνατόν συντομότερα. Όσο νωρίτερα ανιχνεύεται μια μαθησιακή δυσκολία, τόσο περισσότερες είναι οι πιθανότητες μελλοντικής επιτυχίας του παιδιού στο σχολείο και στη ζωή. Δώστε σημασία στα παρακάτω συμπτώματα:
1) Καθυστέρηση στην ομιλία. Τα παιδιά που
πιθανόν να εκδηλώσουν δυσλεξία, πιθανόν δε θα αναπτύξουν λόγο, ακόμα και με τη μορφή απλών λέξεων, πριν από την ηλικία των 15 μηνών και συνεπώς δε θα μπορούν να μιλήσουν με φράσεις ακόμα και μετά τα δεύτερα γενέθλιά τους. Συνήθως, όμως, αυτή η καθυστέρηση είναι μέτριας μορφής και γι’ αυτό οι γονείς τείνουν να την παραβλέπουν και να την αποδίδουν σε κληρονομικότητα. (π.χ. «και εγώ άργησα να μιλήσω, αλλά δεν παρουσίασα δυσκολίες»). Ωστόσο, μια φαινομενικά αθώα καθυστέρηση στην ομιλία μπορεί να αποτελέσει το πρώτο σημάδι για μελλοντικές δυσκολίες.
2) Παρουσιάζει «μη ευαισθησία στην ομοιοκαταληξία» (insensitivity to rhyme). Συνήθως τα παιδιά προσχολικής ηλικίας διασκεδάζουν με παιδικά ποιηματάκια και είναι επίσης ικανά να επαναλάβουν αυτό που ακούνε. Ωστόσο, τα δυσλεκτικά παιδιά δυσκολεύονται να κατανοήσουν τους ήχους των λέξεων, συνεπώς είναι λιγότερο ευαίσθητα στην ομοιοκαταληξία. Η οικειότητα του παιδιού με τα παιδικά ποιηματάκια τείνει να γίνει μία από τις σημαντικότερες πρώτες ενδείξεις της μελλοντικής ή μη επιτυχίας του παιδιού στην ανάγνωση.
3) Δυσκολίες στη γραφή: δυσκολεύεται να μάθει να κρατά σωστά το μολύβι, να μάθει να γράφει το όνομά του, να προσανατολιστεί στο χαρτί, δυσκολεύεται να ζωγραφίσει μέσα σε πλαίσιο, να αντιγράψει σχήματα, κάνει φωνολογικά λάθη κατά τη γραφή (δηλαδή αντιστρέφει, αντικαθιστά, παραλείπει, προσθέτει, αντιμεταθέτει γραφήματα, συλλαβές ή και ολόκληρες λέξεις) και επίσης δυσκολεύεται να μάθει τους τόνους και τα σημεία στίξης.
4) Δυσκολεύεται με τις προ-μαθηματικές έννοιες, π.χ. μεγάλο – μικρό, πολλά – λίγα, μέσα – έξω, και αργότερα δυσκολεύεται να μάθει τους αριθμούς και να αντιστοιχεί τις ποσοτικές έννοιες με το αριθμητικό τους σύμβολο.
5) Παρουσιάζει δυσκολίες στον προσανατολισμό στο χώρο, π.χ. μπερδεύει τις έννοιες πάνω – κάτω, μπροστά – πίσω, αριστερά – δεξιά, και στο χρόνο μπερδεύει τις έννοιες πριν – μετά, χθες – αύριο.
6) Παρουσιάζει δυσκολίες σε δραστηριότητες που απαιτούν λεπτή κινητικότητα. Δηλαδή δυσκολεύεται να μάθει να κόβει με το ψαλίδι, να ντύνεται σωστά μόνο του, να κουμπώνει τα κουμπιά του, να δένει τα κορδόνια του.
7) Εμφανίζει αδεξιότητα σε δραστηριότητες που απαιτούν συντονισμό κινήσεων, π.χ. στο πιάσιμο και στο πέταγμα της μπάλας, στο παιχνίδι με το σχοινάκι, στο κουτσό κ.ά..
8) Εμφανίζει δυσκολίες στη συγκέντρωση όταν για παράδειγμα ακούει μία ιστορία.
Η ένδειξη για δυσλεξία υπάρχει μόνο όταν το παιδί εμφανίζει πολλές από τις παραπάνω δυσκολίες μαζί ή όταν εμφανίζει μερικές οι οποίες, όμως, είναι σοβαρές και επιμένουν.
Οι γονείς θα πρέπει να ενθαρρύνονται ώστε να αναγνωρίζουν αν το παιδί τους πάσχει από δυσλεξία, όσο το δυνατόν συντομότερα. Όσο νωρίτερα ανιχνεύεται μια μαθησιακή δυσκολία, τόσο περισσότερες είναι οι πιθανότητες μελλοντικής επιτυχίας του παιδιού στο σχολείο και στη ζωή. Δώστε σημασία στα παρακάτω συμπτώματα:
1) Καθυστέρηση στην ομιλία. Τα παιδιά που
πιθανόν να εκδηλώσουν δυσλεξία, πιθανόν δε θα αναπτύξουν λόγο, ακόμα και με τη μορφή απλών λέξεων, πριν από την ηλικία των 15 μηνών και συνεπώς δε θα μπορούν να μιλήσουν με φράσεις ακόμα και μετά τα δεύτερα γενέθλιά τους. Συνήθως, όμως, αυτή η καθυστέρηση είναι μέτριας μορφής και γι’ αυτό οι γονείς τείνουν να την παραβλέπουν και να την αποδίδουν σε κληρονομικότητα. (π.χ. «και εγώ άργησα να μιλήσω, αλλά δεν παρουσίασα δυσκολίες»). Ωστόσο, μια φαινομενικά αθώα καθυστέρηση στην ομιλία μπορεί να αποτελέσει το πρώτο σημάδι για μελλοντικές δυσκολίες.
2) Παρουσιάζει «μη ευαισθησία στην ομοιοκαταληξία» (insensitivity to rhyme). Συνήθως τα παιδιά προσχολικής ηλικίας διασκεδάζουν με παιδικά ποιηματάκια και είναι επίσης ικανά να επαναλάβουν αυτό που ακούνε. Ωστόσο, τα δυσλεκτικά παιδιά δυσκολεύονται να κατανοήσουν τους ήχους των λέξεων, συνεπώς είναι λιγότερο ευαίσθητα στην ομοιοκαταληξία. Η οικειότητα του παιδιού με τα παιδικά ποιηματάκια τείνει να γίνει μία από τις σημαντικότερες πρώτες ενδείξεις της μελλοντικής ή μη επιτυχίας του παιδιού στην ανάγνωση.
3) Δυσκολίες στη γραφή: δυσκολεύεται να μάθει να κρατά σωστά το μολύβι, να μάθει να γράφει το όνομά του, να προσανατολιστεί στο χαρτί, δυσκολεύεται να ζωγραφίσει μέσα σε πλαίσιο, να αντιγράψει σχήματα, κάνει φωνολογικά λάθη κατά τη γραφή (δηλαδή αντιστρέφει, αντικαθιστά, παραλείπει, προσθέτει, αντιμεταθέτει γραφήματα, συλλαβές ή και ολόκληρες λέξεις) και επίσης δυσκολεύεται να μάθει τους τόνους και τα σημεία στίξης.
4) Δυσκολεύεται με τις προ-μαθηματικές έννοιες, π.χ. μεγάλο – μικρό, πολλά – λίγα, μέσα – έξω, και αργότερα δυσκολεύεται να μάθει τους αριθμούς και να αντιστοιχεί τις ποσοτικές έννοιες με το αριθμητικό τους σύμβολο.
5) Παρουσιάζει δυσκολίες στον προσανατολισμό στο χώρο, π.χ. μπερδεύει τις έννοιες πάνω – κάτω, μπροστά – πίσω, αριστερά – δεξιά, και στο χρόνο μπερδεύει τις έννοιες πριν – μετά, χθες – αύριο.
6) Παρουσιάζει δυσκολίες σε δραστηριότητες που απαιτούν λεπτή κινητικότητα. Δηλαδή δυσκολεύεται να μάθει να κόβει με το ψαλίδι, να ντύνεται σωστά μόνο του, να κουμπώνει τα κουμπιά του, να δένει τα κορδόνια του.
7) Εμφανίζει αδεξιότητα σε δραστηριότητες που απαιτούν συντονισμό κινήσεων, π.χ. στο πιάσιμο και στο πέταγμα της μπάλας, στο παιχνίδι με το σχοινάκι, στο κουτσό κ.ά..
8) Εμφανίζει δυσκολίες στη συγκέντρωση όταν για παράδειγμα ακούει μία ιστορία.
Η ένδειξη για δυσλεξία υπάρχει μόνο όταν το παιδί εμφανίζει πολλές από τις παραπάνω δυσκολίες μαζί ή όταν εμφανίζει μερικές οι οποίες, όμως, είναι σοβαρές και επιμένουν.