Είναι πραγματικά δύσκολο να καταλάβει κανείς τον τρόπο σκέψης, αλλά και τις νομοθετικές πράξεις των κυβερνώντων σε ένα τόσο ευαίσθητο θέμα όπως η Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας. Σχεδιάζουν και αλληλοαναιρούνται, υπόσχονται και κατηγορούν, δημιουργώντας συνθήκες πολέμου και ανασφάλειας στην ιατρική κοινότητα. Σ’ αυτόν τον πόλεμο, οι κυβερνώντες κερδίζουν χρόνο με ελιγμούς, κι εμείς χάνουμε χρόνο παρακολουθώντας, κάνοντας διαπιστώσεις, προσπαθώντας απλά να μαντέψουμε την επόμενη κίνηση.
Κι ο χαμένος χρόνος προκαλεί θυμό, οργή, αλλά κυρίως ανασφάλεια για το αύριο. Λένε πως το αντίθετο του πολέμου δεν είναι η ειρήνη, είναι η δημιουργία. Πρέπει επιτέλους να ανοίξουμε τον διάλογο για την πρωτοβάθμια υγεία, να καταθέσουμε την πρόταση μας. Να μην συρόμαστε σε απαντήσεις με σπασμωδικές ενέργειες που φθείρουν την αξιοπιστία και την αποτελεσματικότητα μας.
Η κρισιμότητα των στιγμών επιβάλλει προτάσεις σύγχρονες και καινοτόμες που θα εγκαινιάσουν μια περίοδο εμπιστοσύνης, ενότητας και κοινής αφετηρίας του ιατρικού κόσμου.
Η πρωτοβάθμια φροντίδα υγείας στην χώρα μας ασκείται κυρίως από τους ιδιώτες ιατρούς.
Καθημερινά δέχονται μεγάλο αριθμό συμπολιτών μας, αντιμετωπίζοντας τα μικρά και μεγάλα προβλήματα υγείας τους.
Η παράλληλη αξιοποίηση των υποδομών του δημόσιου και του ιδιωτικού τομέα σε στελεχιακό δυναμικό και υποδομές, αποτελεί το «key – point» της εφαρμογής και της εξοικονόμησης χρημάτων για την λειτουργία του συστήματος.
ΒΑΣΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ:
• Η δημιουργία ενιαίου φορέα πρωτοβάθμιας περίθαλψης συνομολογείται από όλους. Απαιτείται ωστόσο ξεκάθαρος στόχος, εμφανής σκοπός καθώς και πλαίσιο λειτουργίας του φορέα (Ε0ΠΥΥ), που προς το παρόν δεν υπάρχει.
• Απαραίτητη προϋπόθεση η πλήρης και καθολική εφαρμογή της ηλεκτρονικής κάρτας υγείας ασθενούς (ιστορικό & ηλεκτρονική συνταγογράφηση). Σήμερα απλά υπάρχει ένα σύστημα ηλεκτρονικής καταγραφής, έκθετο από πλευράς ασφαλείας.
• Ανάπτυξη και προγραμματισμός του φορέα (ΕΟΠΥΥ) ανά Διοικητική Περιφέρεια με συμμετοχή εκπροσώπου της ιατρικής κοινότητας. Η πληθυσμιακή κατανομή, αλλά και οι γεωγραφικές ιδιαιτερότητες της χώρας επιβάλουν την ένταξη του φόρεα στις αντίστοιχες διοικητικές περιφέρειες.
• Ελεύθερη επιλογή ιατρού από τον πολίτη.
• Συλλογική σύμβαση με τον Ιατρικό Σύλλογο.
• Καθιέρωση της αμοιβής των ιατρών κατά πράξη και περίπτωση. Ο ιατρός αμείβεται από τον ασθενή κατ’ επίσκεψη και κατ’ ιατρική πράξη, εκδίδοντας την προβλεπόμενη από τον νόμο Α.Π.Υ. Ο ασθενής θα εισπράττει το ποσό της επίσκεψης, που έχει καθοριστεί από τον φορέα (10 ευρώ) καταθέτοντας την Α.Π.Υ.
• Θέσπιση αντικειμενικών κριτηρίων συνταγογράφησης και παραπομπής σε εξετάσεις (Θεραπευτικοί αλγόρυθμοι, guide-lines, SPC- ενδείξεις του σκευάσματος).
ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ – ΑΜΟΙΒΗ ΙΑΤΡΩΝ (4D):
O ιατρός αμείβεται ελεύθερα κατά κλινική εξέταση και κατά πράξη, για την επίσκεψη του ασθενούς στο ιατρείο. Ο ασθενής καταβάλει το ποσό στον ιατρό και στη συνεχεία καταθέτει την απόδειξη στον φορέα για την είσπραξη των χρημάτων (20 ευρώ τουλάχιστον) π.χ.:σύστημα Τραπεζών, σύστημα ΤΣΜΕΔΕ. (Η τιμή δεν είναι αυθαίρετη. Πρέπει να είναι ίση τουλάχιστον με την αμοιβή της συνεδρίας του φυσιοθεραπευτή όπως αυτή ορίζεται στο άρθρο 14 του κανονισμού λειτουργίας του ΕΟΠΥΥ).
Καθιέρωση χρηματικού ποσού (budget) για εξετάσεις στους ιατρούς ανά ειδικότητα, «πρώτη διάσταση», και «τριών διαστάσεων» στους ασθενείς. Χρηματικό ποσό επισκέψεων (δεύτερη διάσταση), εξετάσεων (τρίτη διάσταση) και ανά ασθένεια (τέταρτη διάσταση). Αναλογιστικές μελέτες για τον καθορισμό των budget υπάρχουν ήδη.
Η εξάντληση της «πρώτης διάστασης» από τον ιατρό συνεπάγεται ότι ΔΕΝ μπορεί να συστήσει εργαστηριακές εξετάσεις για κανένα από τους ασθενείς που τον επισκέπτονται μέχρι την ανανέωση του (χρονική διάρκεια στο budget ένα έτος). Η διατήρηση της σε χαμηλά επίπεδα συνεπάγεται πριμ παραγωγικότητας (π.χ. 10% επί του συνολικού αποταμιευθέντος ποσού από τον ιατρό ανά έτος).
Η εξάντληση του budget από τον ασθενή συνεπάγεται ότι η ιατρική επίσκεψη, η διενέργεια εργαστηριακών εξετάσεων καλύπτεται με ιδιωτική δαπάνη, που δεν επιβαρύνει δηλαδή το σύστημα.
Το budget παθήσεων αφορά χρόνια νοσήματα όπως ο καρκίνος, ο σακχαρώδης διαβήτης, η οστεοπόρωση, η στεφανιαία νόσος κ.τ.λ., που είναι απαραίτητος ο τακτικός έλεγχος, ή ακόμα και η διενέργεια εξετάσεων λόγω επιβάρυνσης της κλινικής κατάστασης του ασθενούς. Τα budget ανά ασθένεια είναι ανεξάρτητο από το budget που τίθεται στον ασθενή.
Οι διαγνωστικές εργαστηριακές εξετάσεις εκτελούνται στα συμβεβλημένα ιατρεία και διαγνωστικά κέντρα με την συμμετοχή που καθορίζεται, αν κρίνεται απαραίτητο, από τον οργανισμό.
Οι ιατροί που δεν εντάσσονται στο σύστημα είναι υποχρεωμένοι να χρησιμοποιούν το σύστημα της ηλεκτρονικής κάρτας υγείας και συνταγογράφησης έχουν ελεύθερο budget εξετάσεων οι οποίες θα εγκρίνονται πριν εκτελεστούν. Οι ασθενείς συνεχίζουν να διατηρούν τις τρεις διαστάσεις οι οποίες ανανεώνεται ανά έτος.
Οι πολίτες που η ασφάλεια τους καλύπτεται από την Πρόνοια, που δεν έχουν δηλαδή την δυνατότητα να ασφαλιστούν (φτωχοί, αναξιοπαθούντες), εξετάζονται από το συμβεβλημένους ιατρούς, στα ιατρεία τους, χωρίς να πληρώνουν επίσκεψη. Η αμοιβή της κλινικής εξέτασης τους ορίζεται στα 10 ευρώ, και θα αποδίδεται στον ιατρό από τον φορέα (ΕΟΠΥΥ) ανά μήνα, υποβάλλοντας συγκεντρωτική κατάσταση.
Ο χρόνος πετάει… Από μας εξαρτάται να είμαστε οι πιλότοι…!
Χάρης Χ. Βαβουρανάκης
Μέλος Δ.Σ. Ιατρικού Συλλόγου Ηρακλείου
Η παράλληλη αξιοποίηση των υποδομών του δημόσιου και του ιδιωτικού τομέα σε στελεχιακό δυναμικό και υποδομές, αποτελεί το «key – point» της εφαρμογής και της εξοικονόμησης χρημάτων για την λειτουργία του συστήματος.
ΒΑΣΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ:
• Η δημιουργία ενιαίου φορέα πρωτοβάθμιας περίθαλψης συνομολογείται από όλους. Απαιτείται ωστόσο ξεκάθαρος στόχος, εμφανής σκοπός καθώς και πλαίσιο λειτουργίας του φορέα (Ε0ΠΥΥ), που προς το παρόν δεν υπάρχει.
• Απαραίτητη προϋπόθεση η πλήρης και καθολική εφαρμογή της ηλεκτρονικής κάρτας υγείας ασθενούς (ιστορικό & ηλεκτρονική συνταγογράφηση). Σήμερα απλά υπάρχει ένα σύστημα ηλεκτρονικής καταγραφής, έκθετο από πλευράς ασφαλείας.
• Ανάπτυξη και προγραμματισμός του φορέα (ΕΟΠΥΥ) ανά Διοικητική Περιφέρεια με συμμετοχή εκπροσώπου της ιατρικής κοινότητας. Η πληθυσμιακή κατανομή, αλλά και οι γεωγραφικές ιδιαιτερότητες της χώρας επιβάλουν την ένταξη του φόρεα στις αντίστοιχες διοικητικές περιφέρειες.
• Ελεύθερη επιλογή ιατρού από τον πολίτη.
• Συλλογική σύμβαση με τον Ιατρικό Σύλλογο.
• Καθιέρωση της αμοιβής των ιατρών κατά πράξη και περίπτωση. Ο ιατρός αμείβεται από τον ασθενή κατ’ επίσκεψη και κατ’ ιατρική πράξη, εκδίδοντας την προβλεπόμενη από τον νόμο Α.Π.Υ. Ο ασθενής θα εισπράττει το ποσό της επίσκεψης, που έχει καθοριστεί από τον φορέα (10 ευρώ) καταθέτοντας την Α.Π.Υ.
• Θέσπιση αντικειμενικών κριτηρίων συνταγογράφησης και παραπομπής σε εξετάσεις (Θεραπευτικοί αλγόρυθμοι, guide-lines, SPC- ενδείξεις του σκευάσματος).
ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ – ΑΜΟΙΒΗ ΙΑΤΡΩΝ (4D):
O ιατρός αμείβεται ελεύθερα κατά κλινική εξέταση και κατά πράξη, για την επίσκεψη του ασθενούς στο ιατρείο. Ο ασθενής καταβάλει το ποσό στον ιατρό και στη συνεχεία καταθέτει την απόδειξη στον φορέα για την είσπραξη των χρημάτων (20 ευρώ τουλάχιστον) π.χ.:σύστημα Τραπεζών, σύστημα ΤΣΜΕΔΕ. (Η τιμή δεν είναι αυθαίρετη. Πρέπει να είναι ίση τουλάχιστον με την αμοιβή της συνεδρίας του φυσιοθεραπευτή όπως αυτή ορίζεται στο άρθρο 14 του κανονισμού λειτουργίας του ΕΟΠΥΥ).
Καθιέρωση χρηματικού ποσού (budget) για εξετάσεις στους ιατρούς ανά ειδικότητα, «πρώτη διάσταση», και «τριών διαστάσεων» στους ασθενείς. Χρηματικό ποσό επισκέψεων (δεύτερη διάσταση), εξετάσεων (τρίτη διάσταση) και ανά ασθένεια (τέταρτη διάσταση). Αναλογιστικές μελέτες για τον καθορισμό των budget υπάρχουν ήδη.
Η εξάντληση της «πρώτης διάστασης» από τον ιατρό συνεπάγεται ότι ΔΕΝ μπορεί να συστήσει εργαστηριακές εξετάσεις για κανένα από τους ασθενείς που τον επισκέπτονται μέχρι την ανανέωση του (χρονική διάρκεια στο budget ένα έτος). Η διατήρηση της σε χαμηλά επίπεδα συνεπάγεται πριμ παραγωγικότητας (π.χ. 10% επί του συνολικού αποταμιευθέντος ποσού από τον ιατρό ανά έτος).
Η εξάντληση του budget από τον ασθενή συνεπάγεται ότι η ιατρική επίσκεψη, η διενέργεια εργαστηριακών εξετάσεων καλύπτεται με ιδιωτική δαπάνη, που δεν επιβαρύνει δηλαδή το σύστημα.
Το budget παθήσεων αφορά χρόνια νοσήματα όπως ο καρκίνος, ο σακχαρώδης διαβήτης, η οστεοπόρωση, η στεφανιαία νόσος κ.τ.λ., που είναι απαραίτητος ο τακτικός έλεγχος, ή ακόμα και η διενέργεια εξετάσεων λόγω επιβάρυνσης της κλινικής κατάστασης του ασθενούς. Τα budget ανά ασθένεια είναι ανεξάρτητο από το budget που τίθεται στον ασθενή.
Οι διαγνωστικές εργαστηριακές εξετάσεις εκτελούνται στα συμβεβλημένα ιατρεία και διαγνωστικά κέντρα με την συμμετοχή που καθορίζεται, αν κρίνεται απαραίτητο, από τον οργανισμό.
Οι ιατροί που δεν εντάσσονται στο σύστημα είναι υποχρεωμένοι να χρησιμοποιούν το σύστημα της ηλεκτρονικής κάρτας υγείας και συνταγογράφησης έχουν ελεύθερο budget εξετάσεων οι οποίες θα εγκρίνονται πριν εκτελεστούν. Οι ασθενείς συνεχίζουν να διατηρούν τις τρεις διαστάσεις οι οποίες ανανεώνεται ανά έτος.
Οι πολίτες που η ασφάλεια τους καλύπτεται από την Πρόνοια, που δεν έχουν δηλαδή την δυνατότητα να ασφαλιστούν (φτωχοί, αναξιοπαθούντες), εξετάζονται από το συμβεβλημένους ιατρούς, στα ιατρεία τους, χωρίς να πληρώνουν επίσκεψη. Η αμοιβή της κλινικής εξέτασης τους ορίζεται στα 10 ευρώ, και θα αποδίδεται στον ιατρό από τον φορέα (ΕΟΠΥΥ) ανά μήνα, υποβάλλοντας συγκεντρωτική κατάσταση.
Ο χρόνος πετάει… Από μας εξαρτάται να είμαστε οι πιλότοι…!
Χάρης Χ. Βαβουρανάκης
Μέλος Δ.Σ. Ιατρικού Συλλόγου Ηρακλείου