Η καρδιά για να λειτουργήσει έχει μια φυσική «μπαταρία», τον φλεβόκομβο.
Ο φλεβόκομβος αποτελείται από μια ομάδα ειδικών κυττάρων, τα οποία βρίσκονται στο άνω μέρος του δεξιού τμήματος της καρδιάς, στον δεξιό κόλπο. Περίπου 60 με 100 φορές το λεπτό, ο φλεβόκομβος στέλνει ένα ηλεκτρικό ερέθισμα, το οποίο διαμέσου ενός ειδικού ηλεκτρικού συστήματος διατρέχει την καρδιά και την κάνει να συσπάται. Πιο συγκεκριμένα, όταν ο φλεβόκομβος στέλνει ένα ηλεκτρικό ερέθισμα αυτό αρχικά ταξιδεύει στον δεξιό και τον αριστερό κόλπο. Κατόπιν, το ερέθισμα αυτό περνάει από μια μικρή ομάδα κυττάρων, τον κολποκοιλιακό κόμβο, ο οποίος βρίσκεται μεταξύ των δύο άνω (δεξιό και αριστερό κόλπο) και των δύο κάτω (δεξιά και αριστερή κοιλία) κοιλοτήτων της καρδιάς. Μετά τον κολποκοιλιακό κόμβο το ερέθισμα κατεβαίνει προς τις δύο κοιλίες μέσω ενός «καλωδίου» που ονομάζεται δεμάτιο του Χις (His). Το δεμάτιο του Χις στο άπω τμήμα του χωρίζεται σε δύο «καλώδια», δηλαδή σε δύο σκέλη, το αριστερό και το δεξιό σκέλος, τα οποία μεταφέρουν το ηλεκτρικό ερέθισμα στην αριστερή και τη δεξιά κοιλία αντίστοιχα. Το δεξιό σκέλος αποτελείται από ένα και μοναδικό «καλώδιο», ενώ το αριστερό σκέλος έχει δύο «καλώδια», το πρόσθιο και το οπίσθιο ημισκέλος. Τα δύο σκέλη τελικά απολήγουν στις ίνες του Πούρκινγε (Purkinje), οι οποίες διατρέχουν τις δύο κοιλίες.
Μερικές φορές το ηλεκτρικό ερέθισμα από τον κολποκοιλιακό κόμβο δεν μπορεί να κατεβεί μέσω του ενός σκέλους, οπότε μεταφέρεται στις δύο κοιλίες μόνο μέσω του άλλου σκέλους. Αυτό χαρακτηρίζεται ως μπλοκ σκέλους ή σκελικός αποκλεισμός. Ανάλογα με ποιο σκέλος πάσχει, ονομάζεται μπλοκ αριστερού ή δεξιού σκέλους (αριστερός ή δεξιός σκελικός αποκλεισμός). Σε κάποιες άλλες περιπτώσεις μπορεί να πάσχει μόνο το πρόσθιο ή το οπίσθιο ημισκέλος του αριστερού σκέλους. Σε αυτές τις περιπτώσεις δεν έχουμε πλήρες μπλοκ αριστερού σκέλους, αλλά αριστερό πρόσθιο ή οπίσθιο ημισκελικό αποκλεισμό.
Οταν τα δύο σκέλη λειτουργούν φυσιολογικά, το ηλεκτρικό ερέθισμα κατεβαίνει ταυτόχρονα στις δύο κοιλίες και αυτές συσπώνται ταυτόχρονα. Οταν πάσχει ένα από τα δύο σκέλη, το ηλεκτρικό ερέθισμα μεταδίδεται πρώτα στη μία κοιλία και κατόπιν στην άλλη. Δηλαδή σε μπλοκ αριστερού σκέλους, το ηλεκτρικό ερέθισμα πηγαίνει πρώτα στη δεξιά κοιλία μέσω του δεξιού σκέλους και αμέσως μετά μεταδίδεται στην αριστερή κοιλία. Η μικρή αυτή καθυστέρηση στη μεταφορά του ηλεκτρικού ερεθίσματος από τη μία κοιλία στην άλλη δεν έχει καμιά επίδραση στον καρδιακό ρυθμό ή στην καρδιακή συχνότητα, όμως οι δύο κοιλίες συσπώνται με διαφορά κλάσματος του δευτερολέπτου.
Το μπλοκ του δεξιού σκέλους μπορεί να παρατηρηθεί και σε τελείως υγιείς καρδιές. Αντίθετα, το μπλοκ του αριστερού σκέλους μπορεί να κρύβει βαριά καρδιοπάθεια, όπως στεφανιαία νόσο, κάποια μυοκαρδιοπάθεια ή κάποια βαλβιδοπάθεια. Αν το μπλοκ σκέλους δεν κρύβει κάποια καρδιοπάθεια μπορεί να μην υπάρχουν καθόλου συμπτώματα και να είναι ένα τυχαίο εύρημα στο καρδιογράφημα. Αν το μπλοκ είναι αποτέλεσμα καρδιοπάθειας μπορεί να υπάρχουν συμπτώματα, όπως τάση για λιποθυμία, συγκοπή ή τα συμπτώματα της αντίστοιχης καρδιοπάθειας.
Η διάγνωση και η θέση του μπλοκ τίθεται με το απλό ηλεκτροκαρδιογράφημα. Αν πρόκειται για μπλοκ δεξιού σκέλους, το οποίο αποκαλύφθηκε σε τυχαίο ηλεκτροκαρδιογραφικό έλεγχο δεν χρειάζεται περαιτέρω εξέταση ή αντιμετώπιση. Αν πρόκειται για μπλοκ αριστερού σκέλους είναι απαραίτητος ο αποκλεισμός της ύπαρξης υποκείμενης καρδιοπάθειας. Η εμφάνιση νέου σκελικού αποκλεισμού στην οξεία φάση ενός εμφράγματος είναι σημείο δυσμενούς πρόγνωσης. Τέλος, αν το μπλοκ συνοδεύεται από δυσλειτουργία και άλλων σημείων του ηλεκτρικού συστήματος της καρδιάς μπορεί να είναι απαραίτητη η εμφύτευση μόνιμου βηματοδότη.\
Αναρτήσεις
