Αυτό που άρχισε πλέον να διαφαίνεται είναι ότι παράλληλα με τις καρδιοπάθειες της τρίτης ηλικίας υπάρχουν γενικότερα ιδιαίτερες παθήσεις της τρίτης ηλικίας, που πέραν της καρδιακής ανεπάρκειας κορυφώνονται με δύο άλλες φοβερές καταστάσεις.
Αυτό που ο κόσμος ονομάζει αρθριτικά και ουσιαστικά αφορά παθήσεις των αρθρώσεων, που ακινητοποιούν τον γέροντα και δηλητηριάζουν με τον πόνο στις αρθρώσεις τη ζωή του. Η άλλη πάθηση είναι αυτή που ο κόσμος αποκαλεί γεροντική άνοια, η οποία ουσιαστικά αφορά συρρίκνωση και καταστροφή του εγκεφάλου του ηλικιωμένου. Ομως η πραγματική και ουσιαστική θεραπεία αυτών των παθήσεων συνδέεται με ένα θέμα που αφορά την καταπολέμηση των γηρατειών. Το αιώνιο πρόβλημα της παράτασης της νιότης. Ο αιώνιος προβληματισμός του Φάουστ που ήταν έτοιμος να παραχωρήσει τα πάντα στον διάβολο, ακόμη και την ψυχή του, για να εξασφαλίσει την αιώνια νεότητα.
Το κεφάλαιο λοιπόν της καθυστέρησης ή της ανατροπής του γήρατος έχει τη βάση του στο γονιδιακό υπόστρωμα του ανθρώπου. Ηταν ένα κεφάλαιο που έμενε στα ταμπού της ιατρικής και απασχολούσε μερικούς ευφάνταστους ποιητές.
Πρόσφατα μια ομάδα επιστημόνων στη Βοστόνη δημοσίευσε σε ένα από τα μεγαλύτερα περιοδικά έρευνας, το «Nature», μια εξαιρετική πειραματική εργασία στα ποντίκια, που στόχευε στην ανατροπή του γήρατος των ποντικιών. Οι ερευνητές στόχευσαν την έρευνά τους στα χρωμοσώματα που είναι ο φορέας του DNA και που βρίσκονται στον πυρήνα κάθε ζωτικού κυττάρου. Ειδικότερα, εστίασαν την έρευνά τους στα τελομερή (telomeres) που βρίσκονται στην άκρη κάθε χρωμοσώματος και το προστατεύουν. Τα τελομερή με την πάροδο του χρόνου συρρικνώνονται και καταστρέφονται και έτσι η προστασία των χρωμοσωμάτων ελαττώνεται εντυπωσιακά μέχρι του σημείου εκείνου όπου το ανθρώπινο κύτταρο αδυνατεί να πολλαπλασιασθεί. Οι επιστήμονες, επεμβαίνοντας πάνω στα τελομερή με το ένζυμο που λέγεται τελομεράση, κατάφεραν να αποτρέψουν τη συρρίκνωση των τελομερών, με αποτέλεσμα να παρατηρήσουν εντυπωσιακές μεταβολές στα ποντίκια. Παρατήρησαν δηλαδή ότι το τρίχωμα των ποντικιών ανανεώνεται, πυκνώνει και εμφανίζεται απόλυτα νεανικό. Το μέγεθος του εγκεφάλου τους αυξάνει και οι αντιδράσεις του επανέρχονται στα επίπεδα του νεανικού εγκεφάλου. Το σπουδαιότερο, επανέρχονται οι μηχανισμοί της γονιμότητας των ποντικών σε νεανικό επίπεδο. Η πλήρης αυτή ανατροπή ισοδυναμεί με πλήρη αναστροφή του γήρατος σε πειραματικό επίπεδο. Ομως, τι άραγε θα συμβεί εάν οι ίδιοι χειρισμοί επιχειρηθούν στον άνθρωπο; Θα έχουμε την πραγματοποίηση του ονείρου του Φάουστ ή θα προκύψουν άλλα, μεγαλύτερα προβλήματα;
Οι φόβοι προέρχονται από το γεγονός ότι η τελομεράση ως ένζυμο συνδέεται και με τον πολλαπλασιασμό των αρχέγονων καρκινικών κυττάρων, οπότε είναι εύλογο να υποθέσει κάποιος ότι στην προσπάθεια της ανάκτησης των φυσιολογικών κυττάρων, μπορεί να αναπτυχθούν εστίες καρκινικών κυττάρων. Τότε η προσπάθεια καταπολέμησης των ασθενειών του γήρατος μπορεί να οδηγήσει στη χειρότερη ασθένεια, που είναι ο καρκίνος.
Αλλες μελέτες έδειξαν ότι και άλλοι σχηματισμοί του κυττάρου που βρίσκονται έξω από τον πυρήνα του, όπως είναι τα μιτοχόνδρια, έχουν ενεργό συμμετοχή στην αναζωογόνηση ή την καταστροφή του κυττάρου. Με την παραγωγή των ελευθέρων ριζών οξυγόνου μπορεί να προκληθεί είτε η καταστροφή ή η αναζωογόνηση ολόκληρου του κυττάρου.
Τελευταία, η χρήση των αρχέγονων εμβρυϊκών κυττάρων (stem cells) οδηγεί στην ανανέωση καταστραμμένων κυττάρων του οργανισμού και με μεγάλη πιθανότητα στην καταπολέμηση του γήρατος όπου παρατηρείται η μαζικότερη καταστροφή δισεκατομμυρίων κυττάρων καθημερινά.
Ομως, το ευχάριστο σε όλη αυτή την ιστορία είναι ότι ήδη άρχισε η προσπάθεια στο Χάρβαρντ, με τον καθηγητή Sinclair, της δημιουργίας ενός συνθετικού φαρμάκου. Το φάρμακο αυτό (STACs) μαζί με τη ρεσβερατρόλη, μια ουσία που υπάρχει στο κόκκινο κρασί, φαίνεται ότι καταπολεμούν το γήρας στα πειραματόζωα. Αυτό επιβεβαιώνει παλαιότερες παρατηρήσεις σύμφωνα με τις οποίες οι υπεραιωνόβιοι του Καυκάσου έπιναν ένα ποτήρι κρασί σε κάθε γεύμα τους, σε όλη τους τη ζωή.
Το άμεσο κέρδος από όλη αυτή την προσπάθεια δεν είναι η οραματική ιδέα της αιώνιας νεότητας αλλά η βελτίωση της ποιότητας ζωής με την καταπολέμηση των λεγομένων παθήσεων φθοράς, όπως είναι οι καρδιοπάθειες, ο διαβήτης και οι αρθρίτιδες.
Τελικά, αναζητώντας τον οραματικό στόχο, που είναι η καταπολέμηση του γήρατος, φαίνεται ότι με τα φάρμακα που χρησιμοποιούνται σήμερα θα περάσουμε πρώτα από τους ρεαλιστικούς στόχους, που είναι η καταπολέμηση των καρδιακών και γενικότερα των παθολογικών καταστάσεων που συνοδοιπορούν με το γήρας. Και αυτό αναμφισβήτητα είναι ένα μεγάλο κέρδος.
Αναρτήσεις
