Μέσα στο κλίμα άκρατης κυβερνητικής αισιοδοξίας από την επιμήκυνση της αποπληρωμής του δανείου από την Τρόικα και την μείωση κατά μια μονάδα του επιτοκίου εκτοκισμού του, η ρητορική των 6 δις κέρδος για την Ελληνική οικονομία από αυτή την απόφαση, διαχύθηκε ταχύτατα τόσο από τα μέσα ενημέρωσης όσο κι από την πολιτική επιχειρηματολογία. Εσκεμμένα η μη, κάποιοι κατόρθωσαν να μετατρέψουν το άσπρο σε μαύρο συγχέοντας την παροδική μείωση στην ετήσια καταβολή τόκων με τη συνολική επιβάρυνση σε όλη τη διάρκεια μιας δανειακής σύμβασης. Μια προσεκτικότερη ματιά στα νούμερα οδηγεί σε αμείλικτα συμπεράσματα με τις συσσωρευμένες απώλειες να ξεπερνούν τα 7 δις!!
Οι βελτιώσεις στους όρους δανεισμού δεν αφορούν και τα 110 δις του δανείου, αλλά το μέρος του που έχει καταβληθεί από την Ε.Ε. και την ΕΚΤ (80 δις). Όπως θυμόμαστε το ΔΝΤ μας είχε δανείσει εξαρχής, τα δικά του 30 δις, με σχετικά χαμηλό επιτόκιο, ενώ η Ευρωπαϊκή «στήριξη» ήρθε με 5,25%! Για την οικονομία της συζήτησης όμως θα δεχτούμε ότι θα προκύψει άμεσα ανάλογη ρύθμιση και με το ΔΝΤ.
Η μέση περίοδος αποπληρωμής που είχε τεθεί, μαζί με την περίοδο χάριτος, επειδή το συνολικό ποσό δεν καταβάλλεται εφάπαξ αλλά σε δόσεις, κινούνταν περίπου στα 4,5 χρόνια (5 έτη συνολικά). Με τις νέες ρυθμίσεις, με τη μεγαλύτερη περίοδο τόσο χάριτος όσο και καταβολής, φέρνουν το μέσο χρόνο αποπληρωμής στα 7,5 χρόνια (10 έτη συνολικά). Για το επιπρόσθετο διάστημα αποπληρωμής το επιτόκιο δεν είναι 4,2% αλλά 4,8%, γιατί λαμβάνεται υπόψη η αντίστοιχη ρύθμιση για την Ιρλανδία
Όποιος καλόπιστος χρησιμοποιήσει τους γνωστούς μαθηματικούς τύπους υπολογισμού τοκοχρεολυσίων θα ανακαλύψει έκπληκτος το εξής γεγονός. Όντως όσον αφορά το ετήσιο ποσό για τόκους υπάρχει ένα κέρδος 800 εκ. ευρώ! (αν βέβαια δεν υπάρξει μείωση επιτοκίου κι από το ΔΝΤ, γιατί στην ιδανική αυτή περίπτωση θα αγγίζει το 1 δις). Οι κυβερνητικές ανακοινώσεις όμως μιλούν για συνολικό όφελος 6 δις πολλαπλασιάζοντας αυτό το κέρδος επί τα 7,5 χρόνια του μέσου χρόνου αποπληρωμής.
Εδώ έγκειται και η ιδιότυπη πολιτική απάτη. Ενώ το όφελος αφορά επί της ουσίας τα 4,5 χρόνια αποπληρωμής που προέβλεπε αρχικά η συμφωνία (συνολικά 3,4 δις), η κυβέρνηση προσμετρά αντίστοιχα οφέλη και για τα επόμενα 3 χρόνια (της νέας συμφωνίας). Μόνο που με βάση το αρχικό σχέδιο σε αυτά τα χρόνια δεν θα υπήρχαν τόκοι να καταβληθούν, αφού το δάνειο θα είχε εξοφληθεί! Άρα πάνω σε πια ανύπαρκτη επιβάρυνση υπολογίζουν όφελος;
Απλά προεξοφλούν, για χάρη των υπολογισμών τους, ότι και μετά την εξόφληση του δανείου, με βάση τον αρχικό προγραμματισμό το 2015, είτε θα συνεχίζαμε να δανειζόμαστε από αυτόν με τα γνωστά επιτόκια (άρα αδυναμία εξόδου στις αγορές!), ή ότι ακόμα κι αν κατορθώναμε να απευθυνθούμε στις αγορές δεν θα πετυχαίναμε επιτόκια καλύτερα του 5,25%!
Το γεγονός είναι ότι για αυτό το επιπλέον χρονικό διάστημα στο οποίο θα συνεχίζουμε να αποπληρώνουμε το δάνειο, συσσωρεύονται επιπρόσθετοι τόκοι πλέον των 7 δις ευρώ (περίπου δέκα, αν δεν μειωθεί αντίστοιχα και το επιτόκιο του ΔΝΤ!). Για να καταλάβουμε το μέγεθος της πλάνης που δημιουργήθηκε, ακόμα και η επίτευξη ενός πλήρως ισορροπημένου αποτελέσματος, χωρίς δηλαδή οφέλη ή απώλειες για τη χώρα, θα απαιτούσε ένα επιτόκιο της τάξης του 3%. Άρα οι πιστωτές δίνοντας μας μια μικρή ετήσια ανάσα σε επίπεδο ελλείμματος, κερδίζουν στα πλαίσια της συγκεκριμένης συμφωνίας περισσότερα από τα αρχικώς υπολογισμένα.
Είναι να αναρωτιέσαι μερικές φορές, πόσο εύκολη είναι η παραπλάνηση των πολιτών μέσα από μια προσεκτική και στοχευμένη επικοινωνιακή διαχείριση ενός συμβάντος!