Μια διαφορετική διάσταση στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας παρουσιάζει ο καθηγητής Μηχανολογίας και Ναυπηγικής στο ΜΙΤ, Παύλος Σκλαβούνος, ο οποίος βλέπει το μέλλον να ανήκει στα πλωτά αιολικά πάρκα αλλά και στη μεγαλύτερη σύνδεση της οικονομίας με την τεχνολογία. Ο κ. Σκλαβούνος μίλησε πρόσφατα στο «Eurobank Forum» για τις τεχνολογικές εξελίξεις, τις επενδυτικές ευκαιρίες και τις προοπτικές του τομέα της αιολικής ενέργειας στην ξηρά και τη θάλασσα.
Ε Κύριε Σκλαβούνε, τι είναι ακριβώς η υπεράκτια αιολική ενέργεια;
Α Η τεχνολογία πλωτών ανεμογεννητριών που αναπτύχθηκε από την ερευνητική μου ομάδα στο ΜΙΤ επιτρέπει τη στήριξη ανεμογεννητριών πολλών μεγαβάτ, σε βάθος δεκάδων έως και εκατοντάδων μέτρων. Στην ξηρά, ο άνεμος που επιτρέπει την ανάπτυξη αιολικών πάρκων πρέπει να έχει ετήσια μέση τιμή ταχύτητας περίπου 7,5 m/sec. Στη θάλασσα, η μέση ετήσια τιμή ταχύτητας ανεβαίνει στο 8,5 έως 9,0 m/sec και μάλιστα με μεγαλύτερη σταθερότητα.
Ε Γιατί θεωρείτε ότι οι πλωτές ανεμογεννήτριες είναι το μέλλον;
Α Γιατί παρουσιάζουν μεγάλα πλεονεκτήματα σε σχέση με τις ανεμογεννήτριες της στεριάς. Κατ' αρχήν βρίσκονται εκεί που βρίσκεται και ο πιο δυνατός (και πιο σταθερός) αέρας, ένα «καύσιμο», που δεν είναι αναλώσιμο όπως το πετρέλαιο. Σε ισοδυναμία ενέργειας, 1 GW ονομαστικής δυναμικότητας αιολικής ενέργειας είναι ανάλογο με μια δεξαμενή 100 εκατ. βαρελιών αργού πετρελαίου. Είναι επίσης δυνατόν να κατασκευαστούν κοντά σε μεγάλα αστικά κέντρα, χωρίς να υπάρχει ούτε η οπτική ούτε η ηχητική όχληση. Και, τέλος, η τεχνολογία τους έχει ήδη φτάσει στην αιχμή της και πολύ λίγες βελτιώσεις θα έχουμε στο μέλλον, αντίθετα με άλλες τεχνολογίες όπως η ηλιακή.
Ε Οι υπόλοιπες μορφές ανανεώσιμων πηγών ενέργειας δεν παρουσιάζουν ενδιαφέρον;
Α Μικρό πραγματικά. Για παράδειγμα, σε ό,τι αφορά τα βιοκαύσιμα, η μονάδα πρέπει να είναι κοντά στις πρώτες ύλες, αλλιώς το κόστος μεταφοράς είναι απαγορευτικό. Η κυματική ενέργεια και η ενέργεια των θαλάσσιων ρευμάτων είναι πολύ ακριβές. Η γεωθερμική είναι ενδιαφέρουσα μόνο σε περιοχές όπου το υπέδαφος είναι ηφαιστειογενές, όπως για παράδειγμα στην Ιαπωνία. Η υδροηλεκτρική είναι επίσης φθηνή αλλά γεωγραφικά περιορισμένη και συνήθως βρίσκεται μακριά από τα αστικά κέντρα.
Ε Σε ποιο στάδιο βρίσκεται σήμερα η έρευνα;
Α Το βασικό κομμάτι έχει ολοκληρωθεί. Πρέπει τώρα να γίνουν επενδύσεις ώστε να δοκιμαστεί στην πράξη, μάλιστα γίνονται ήδη κάποιες τέτοιες προσπάθειες στη Νορβηγία και την Ιταλία. Κατόπιν θα μπορούν να κατασκευαστούν τα πρώτα πάρκα, τα οποία θα τα τοποθετούσα στην επόμενη πενταετία. Θα ήθελα επίσης να τονίσω ότι θα υπάρξουν μεγάλες επενδυτικές ευκαιρίες στον τομέα αυτό και μάλιστα, από τη στιγμή που έχει μπει και η Κίνα στο παιχνίδι, το κόστος θα συμπιεστεί. Ολες οι ενδείξεις οδηγούν σε μια τιμή πετρελαίου άνω των 100 δολαρίων το βαρέλι, το 2012 και σε αυτή την τιμή, η αιολική ενέργεια γίνεται πραγματικά ανταγωνιστική.
Ε Η χώρα μας προσφέρεται για την κατασκευή τέτοιων πάρκων;
Α Το Αιγαίο είναι πολύ ελκυστική θάλασσα γι' αυτό: Ο άνεμος είναι ισχυρός αλλά το κύμα δεν είναι μεγάλο, έτσι οι πλωτήρες θα μπορούν να είναι ελαφρύτεροι και άρα πιο φθηνοί. Για να γίνουν τέτοιου είδους επενδύσεις, πάντως, στην Ελλάδα όπως και παντού είναι σημαντική η συνεργασία μεταξύ κυβέρνησης, τραπεζών και επενδυτών για το σχεδιασμό επενδύσεων με μικρό ρίσκο. Ας μην ξεχνάμε ότι το μεγαλύτερο κόστος δεν είναι η τεχνολογία αλλά το κεφάλαιο.
Ε Ποιες είναι οι τεχνολογίες στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας που βλέπετε ότι θα αναπτυχθούν τα επόμενα χρόνια;
Α Η αιολική φυσικά. Επίσης το υγροποιημένο φυσικό αέριο (LNG) το οποίο θα χρησιμοποιηθεί και ως καύσιμο στις θαλάσσιες μεταφορές. Μεγάλες ελπίδες δίνουν και οι νέες τεχνολογίες στον τομέα της ηλιακής ενέργειας, της θερμοηλιακής (thermal solar) όπως ονομάζεται, όπου τεράστιοι φακοί συγκεντρώνουν τις ακτίνες του ηλίου σε δοχεία όπου βράζει νερό και στη συνέχεια ο ατμός του κινεί τουρμπίνες παράγοντας ηλεκτρισμό. Ολα αυτά έχουν ορίζοντα 10-20 ετών. Σε ορίζοντα 50-100 ετών, ενδέχεται να καταφέρουμε να χρησιμοποιήσουμε το υδρογόνο ή κάποια ανάλογη τεχνολογία στη μεταπετρελαϊκή εποχή.
*ΠΑΥΛΟΣ ΣΚΛΑΒΟΥΝΟΣ (Καθηγητής Μηχανολογίας και Ναυπηγικής στο ΜΙΤ)
πηγη ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ